برآورد کارایی انرژی و بررسی عوامل موثر بر آن در استان‌های ایران (رهیافت مدل توبیت)

رشد اقتصادی همراه با بهبود کیفیت محیط زیست از اهداف اصلی اقتصادها است. بر همین اساس افزایش کارایی انرژی، سیاستی موثر برای کاهش اثرات جانبی منفی رشد اقتصادی است. مطالعه حاضر با استفاده از داده‌هایی در سطح استانی برای دوره زمانی 1385 تا 1394 به برآورد و بررسی عوامل موثر بر کارایی انرژی پرداخته است. نتایج حاصل از روش مرزی تصادفی نشان داده که استان ایلام و بوشهر به ترتیب با مقادیر 0.16 و 0.41 کمترین و بیشترین کارایی انرژی را داشته‌اند. نتایج مدل توبیت نشان می‌دهد که صنعتی‌ شدن، تولید حقیقی سرانه و قیمت انرژی اثر مثبت و معناداری را بر افزایش کارایی انرژی داشته و شهرنشینی و چگالی جمعیت اثر منفی و نامعناداری را بر کارایی انرژی دارد. بر این اساس تقویت کیفیت ناوگان حمل‌ونقل عمومی برای بهره‌برداری از صرفه مقیاس شهری و تراکم جمعیت و بهبود تکنولوژی تولیدی بخش صنعت از جمله‌ سیاست‌های موثر برای بهبود کیفیت محیط زیست در کنار رشد اقتصادی است.