تحلیل جایگاه حقوقی کشتار جمعی در حقوق کیفری ایران

زمینه و هدف: کشتار جمعی سلب عمدی حیات از جمعیتی بیش از دو نفر است که در یک شرایط زمانی و مکانی قرار دارند. با توجه به عدم جرم انگاری این جنایت در اساسنامه دیوان کیفری بین‌المللی، سایر مقررات بین‌المللی و حقوق کیفری کشورمان عده‌ای از حقوق‌دانان آن را نسل‌کشی دانسته‌اند و عده‌ای نیز آن را در قالب جنایات علیه بشریت قرار داده‌اند. هدف از نگارش این مقاله، بررسی وضعیت حقوقی کشتار جمعی در نظام حقوقی ایران از یکسو و نیز اسناد بین‌المللی موجود از سوی دیگر می‎باشد.روش: این مقاله به شیوه اسنادی نوشته شده است. منابع ارجاع شده در مقاله حاضر به روش کتابخانه‎ای مورد بررسی و مطالعه قرار گرفته‎اند. محققان، منابع حقیقی شامل کتب فارسی، مقالات، پایان نامه‎ها و ... و نیز اسناد و منابع خارجی را واکاوی کرده‎اند. در بخش منابع مجازی نیز بنابه تناسب، از اسناد اینترنتی معتبر بهره گرفته شده است. یافته‎ها: از نظر صلاحیت نیز با توجه به این‌که این جنایت از جنایات منحصرشده در اساسنامه دیوان کیفری بین‌المللی نمی‌باشد لذا فقط زمانی دیوان صلاحیت رسیدگی به این جنایت را دارد که در قالب جرایم جنگی، جنایت علیه بشریت و نسل‌کشی قرار گیرد. نتیجه‎گیری: با توجه به اهمیت کشتار جمعی لازم است تدابیری در سطح جهانی برای آن اندیشیده شود و با توجه به اهداف دیوان کیفری بین‌المللی در زمینه بی‌مجازات نماندن مجرمین بین‌المللی بهتر است این جنایت نیز در زمره جنایات محصورشده در صلاحیت دیوان قرار گیرد تا درصورتی‌که کشوری صلاحیتش را نسبت به این جنایت اعمال نکرد، مرتکب چنین جنایتی بی‌مجازات نماند.واژگان کلیدی: کشتار جمعی، نسل‌کشی، جنایت علیه بشریت، دیوان کیفری بین‌المللی.