حقوق جهانی شبیه‌سازی درمانی انسان؛ جدالی کرامت مدار در عرصه حقوق بین‌الملل زیستی- پزشکی

زمینه و هدف: شبیه‌سازی درمانی یا تحقیقاتی نوعی شبیه‌سازی انسان است که هدف از آن باز تولید یک فرد نیست، بلکه به دست آوردن سلول‌های بنیادین برای درمان بیماری‌ها و صدمات فردی است که شبیه‌سازی می‌شود. در این مقاله به مفهوم شبیه‌سازی درمانی، دیدگاه اندیشمندان به این موضوع و ارتباط آن با کرامت انسانی پرداخته می‌شود. روش تحقیق: مطالعه حاضر به روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای نوشته شده است. یافته‌ها: ایرادات متعددی به شبیه‌سازی درمانی واردشده که از جمله آن‌ها عدم کارایی موثر، ملازمه آن با سقط‌جنین و مغایرت با کرامت بشری است. این در حالی است که اولاً بسیاری از انتقادهایی که متوجه شبیه‌سازی یا همسانه سازی شده، در بسیاری از موارد از عدم درک صحیح ابعاد علمی این موضوع ناشی شده که به نوبه خود ناشی از تازگی و پیچیدگی شبیه‌سازی است. ثانیاً با لحاظ برخی گزارها و اسناد حقوقی بین‌المللی و نیز برخی قواعد فقهی مسلم نظیر قاعده «تلازم حکم عقل و شرع» و «ضرورت و مصلحت»، به نظر می‌رسد شبیه‌سازی درمانی انسان بر وجه اطلاق مغایر مفهوم کرامت بشری نیست، و نیز نظر به فواید ارزشمند آن که مورد تایید دانش پزشکی نیز می‌باشد، می‌تواند حداقل به طور مضیق و در برخی از مراحل حیات جنین از توجیه فقهی نیز برخوردار باشد.نتیجه‌گیری: شبیه‌سازی درمانی انسان با کرامت انسانی مغایرت ندارد و حداقل در برخی مراحل حیات جنین از توجیه علمی و فقهی برخوردار است.