پایبندی به اصل تفکیک در نبردهای نامتقارن و چالش‌های فراروی آن

زمینه و هدف :جنگ نامتقارن اصطلاحی است که در دهه‌های اخیر در ادبیات نظامی و در متون حقوق بین‌الملل بشردوستانه جای خود را باز کرده است. مهم‌ترین مصداق این‌گونه نبرد‌ها ، مخاصمات بین دولت‌ها با گروه های تروریستی یا شورشی است. اجرای اصل تفکیک در این جنگ‌ها یکی از چالش‌های مهم در حوزه حقوق بشردوستانه است. غیرنظامیان از یک سو قربانی اعمال خصمانه گروه‌های مسلح یا اقدامات تلافی‌جویانه نیروهای دولتی می‌شوند و از سوی دیگر برخی غیرنظامیان در عملیات گروه‌های مسلح، مشارکت مستقیم دارند. هدف این مقاله پاسخ‌گویی به این سوال است که غیرنظامیان در نبردهای نامتقارن تا چه موقع از حمایت برخوردارند و در چه شرایطی این حمایت از آنان سلب می‌شود؟روش: این تحقیق به روش توصیفی تحلیلی و گردآوری اطلاعات با استفاده از منابع کتابخانه‌ای انجام شده است.یافته‌ها و نتایج: یافته‌های این پژوهش حاکی از آن است که در بسیاری موارد نقض اصل تفکیک یک راهبرد اساسی برای طرف ضعیف‌تر در جنگ نامتقارن است که یکی از آثار آن کم‌رنگ شدن مرز رزمنده و غیرنظامی است. براین اساس تقسیم‌بندی سنتی رزمنده غیرنظامی در مخاصمات نامتقارن کارایی ندارد. به نظر می‌رسد حمایت حقوقی از غیرنظامیان فعال در مخاصمات منوط به نوع و میزان مشارکت در مخاصمه و نیز سطح سازمان‌یافتگی گروه مسلح مربوطه باشد. هم‌چنین ضروری می‌نماید عملیات نظامی دولت‌ها با توجیه حقوقی مستدل بر مبنای اصل تفکیک صورت گیرد تا کمترین آسیب به غیرنظامیان وارد شود.

compliance with the distinction principle in asymmetric warfares and the challenges facing it.

background and purpose: asymmetric war is a term that has opened its place in military literature and international humanitarian law texts in recent decades. the most important examples of such battles are conflicts between governments and terrorist or rebel groups. the implementation of the principle of distinction in these wars is one of the most important challenges in the field of humanitarian law. on the one hand civilians are victims of hostile acts of armed groups or retaliatory actions of government forces and on the other hand some civilians are directly involved in the operations of armed groups. the purpose of this article is to answer the question how long do civilians have support in asymmetric battles and under what conditions is this support taken away from them?method: this research was done by descriptive analytical method and data collection using library sources.findings and results: the findings of this research indicate that in many cases, violating the principle of separation is a basic strategy for the weaker party in asymmetric war, and one of its effects is the blurring of the border between combatant and civilian. therefore, the traditional combatant civilian division does not work in asymmetric conflicts. it seems that the legal protection of civilians active in conflicts depends on the type and extent of participation in the conflict as well as the level of organization of the relevant armed group. also, it is necessary that the military operations of the governments are carried out with a justified legal justification based on the principle of separation, so that the least damage is done to the civilians. undoubtedly, solving the existing ambiguities and gaps requires the development of humanitarian rights with the cooperation of governments and international organizations.