بررسی تبلور عقود استیمان، ذمه و هدنه در حقوق ایران و حقوق بین الملل

زمینه و هدف : دین اسلام منادی صلح است و جنگ در این مکتب صرفاً با هدف دفاع از حقوق فردی، ملی و انسانی تجویز شده است. از نگاه فقه سیاسی، قراردادهای ذمه، هدنه و استیمان راههای پایان جنگ محسوب می‌شوند. این قراردادها مسیرهای حل منازعات و جنگ‌های بین الدولی و حتی داخلی را قبل از ظهور و بروز حقوق بین الملل و قواعد آن، تبیین و تشریح می‌نموده‌اند. در عصر حاضر مفاهیمی چون حقوق بین الملل، حقوق بشردوستانه و حقوق مخاصمات مسلحانه در روابط بین الملل حاکم است و در قالب معاهدات مختلف، منازعات و جنگها کنترل و مدیریت می‌شوند. این مقاله در تلاش است تبلور عقود استیمان، هدنه و ذمه در حقوق ایران و اسناد بین الملل را با یک مطالعه تطبیقی مورد کنکاش قرار دهد.روش: نوع تحقیق توصیفی – تحلیلی است و گردآوری داده‌ها با روش اسنادی - کتابخانه‌ای صورت پذیرفته است. یافته ها و نتایج : طبق نتایج تحقیق، از دیدگاه فقه سیاسی، قبل از وقوع جنگ و یا در حین جنگ، قرارداد ذمه، یکی از راههای دائمی پایان جنگ به حساب می‌آید. همچنین قرارداد هدنه نیز یکی از راههای پایان دادن جنگ به صورت موقت اس. یافته ها حاکی است با توجه به تحقیق صورت گرفته عقود مورد بحث پایه و مبنای معاهدات تدوین شده در حوزه مدیریت و کنترل جنگ می‌باشند.

examining the crystallization of estiman,zemeh and hodne contracts in iranian law and international law

field and aims: islam is a herald of peace and war is prescribed in this school only for the purpose of defending individual, national and human rights. from the point of view of political jurisprudence, “dahme”, “hodne” and “istiman” contracts are considered ways to end the war. these agreements have explained and explained the ways of solving international and even internal conflicts and wars before the emergence of international law and its rules. in today’s era, concepts such as international law, humanitarian law, and the law of armed conflicts prevail in international relations, and conflicts and wars are controlled and managed in the form of various treaties. this article tries to explore the crystallization of trust, “hodne” and “dahme” contracts in iranian law and international documents with a comparative study.method: in terms of purpose, this research is practical and in terms of information gathering, it was done by documentary method and through the study of valid laws and sources, and the obtained information was analyzed descriptively and analytically.findings and conclusion: according to the results of the research, from the point of view of political jurisprudence, before the war or during the war, the “dahme” contract is considered one of the permanent ways to end the war. also, the peace agreement is one of the ways to end the war temporarily. the findings indicate that according to the research conducted, the discussed contracts are the basis of the treaties compiled in the field of war management and control.