عوام گرایی در رویارویی با جرایم اقتصادی (تحلیل سیاست جنایی ایران و رویکردهای پیشگیرانه دولت ها در نظام بین الملل)

زمینه و هدف: از جمله عرصه هایی که در پهنه داخلی و بین المللی، گاه به شدت تحت تاثیر عوام گرایی قرار می گیرد، سیاست گذاری های کیفری اقتصادی است. در این راستا هدف اصلی پژوهش، واکاوی نشانه های عوام گرایی اقتصادی در سیاست جنایی ایران و سپس، تبیین مهمترین رویکردهای پیشگیرانه دولت ها در پهنه بین المللی برای پرهیز از عوام گرایی اقتصادی است.روش پژوهش: روش پژوهش در این پژوهش، توصیفی- تحلیلی است که با واکاوی و تتبع در در اسناد حقوقی و قوانین و مقررات داخلی و بین المللی انجام شده است.یافته ها و نتایج: نتیجه حاصل از پژوهش بیانگر آن است که؛ سیاست جنایی ایران در رویارویی با جرایم اقتصادی با گونه ای عوام گرایی روبرو است که مهمترین نشانه های آن را می توان در: «فقدان تعریفی روشن از جرائم اقتصادی»، «تورم و تکثر قوانین اقتصادی»، «ضمانت اجراهای کیفری سخت گیرانه و محض»، «افتراقی سازی ناتمام دادرسی کیفری اقتصادی» و «نظارت ناکافی بر حسن اجرای سیاست گذاری های اقتصادی» خلاصه نمود. در پهنه بین المللی نیز، برخی دولت های پیشتاز در این زمینه (مانند چین، سوئد، استرالیا، فرانسه و آلمان) با اتخاذ رویکردهای پیشگیرانه ای مانند «ارائه تعریفی روشن از جرائم اقتصادی»، «قانونگذاری منطقی و هدفمند اقتصادی»، «پرهیز از کیفر گراییِ سخت گیرانهِ محض»، «افتراقی سازی مطلوب دادرسی کیفری اقتصادی» و «کارآمدی نظارت بر اجرای سیاست های کلان اقتصادی» ضمن پرهیز از عوام گرایی در جرائم اقتصادی، کوشیده اند زمینه رشد و رفاه اقتصادی را برای جامعه و یکایک شهروندان خود به ارمغان آورند.

populism in economic crimes; analysis of iran’s criminal policy and preventive approaches of countries in the international system

context and purpose: among the fields that are sometimes heavily influenced by populism in the domestic and international arenas are economic criminal policies. in this regard, the main goal of the research is to analyze the signs of economic populism in iran’s criminal policy and then to explain the most important preventive approaches of countries in the international arena to avoid economic populism.research method: the research method in this research is descriptive-analytical, which was done by reading books, authentic researches, and exploring legal documents and domestic and international laws and regulations.the result of the research shows that; iran’s criminal policy is facing a kind of populism, the most important signs of which can be seen in: lack of a clear definition of economic crimes, inflation and multiplicity of economic laws, guarantee of purely strict criminal executions, incomplete differentiation. economic criminal proceedings and insufficient supervision over the good implementation of economic policies summarized. but in the international arena, the leading countries in this field (such as china, sweden, australia, france and germany)by adopting preventive approaches such as providing a clear definition of economic crimes, rational and targeted economic legislation, avoiding pure strict criminalism, optimally differentiating economic criminal proceedings and effectiveness of monitoring the implementation of macro policies economic while avoiding populism in economic crimes, have brought economic growth and prosperity to the society and each of its citizens.populism, economic crimes, criminal policy, preventive approaches, international system