تحلیلی بر الگوی رفتار مصرفی با تاکید بر کنش اقتصادی و ارزش‌ها در میان شهروندان اصفهانی

یکی از عوامل موثر بر زندگی مصرفی افراد جامعه، ارزش‌ها است که به‌مثابه پدیده‌ای اجتماعی، نقش اساسی در شکل گیری، کنترل و پیش‌بینی کنش ها و گرایش‌های افراد جامعه دارد و عنصری محوری در ساختار فرهنگی جوامع به شمار می روند؛ لذا هدف اصلی پژوهش حاضر تبیین نقش کنش اقتصادی و ارزش های موثر بر الگوی رفتار مصرفی است که با سه مولفه مصرف ارتباطی، مصرف انفعالی و مصرف ابداعی سنجش شده است. این پژوهش با روش پیمایشی بر روی 370 نفر از شهروندان شهر اصفهان اجرا شد که با روش نمونه‌گیری خوشه ای و بر مبنای مناطق 15 گانه اصفهان انتخاب شده ‌بودند. نتایج نشان داد که کنش اقتصادی و تقویت خود تاثیر مستقیم، و تمایل به تغییر و محافظه کاری تاثیر غیرمستقیم بر الگوی رفتار مصرفی دارند. به‌طورکلی نتایج پژوهش بیانگر آن است که شهروندان اصفهانی بیشتر مصرف‌گرا هستند و مصرف آنان بیشتر انفعالی و در مرحله بعدی ابداعی بوده است؛ لذا الگوی رفتار مصرفی، یک مسئله چندوجهی است که ابعاد فردی، اجتماعی و اقتصادی را به طور همزمان در برمی‌گیرد که وجه فردی و اقتصادی آن بیشتر در نمونه مورد مطالعه، نمود داشته است. در پایان پیشنهادهایی برای سیاست گذاری در این زمینه در سطح خرد و کلان ارائه شده است.

a sociological analysis of economical actions and values effects on consumption behavior: case study of isfahan citizens

the main purpose of this study is to explain economical actions and values role and effects on consumption behavior pattern that is evaluated through three types of consumption, including: communicational consumption, passive consumption, and innovative consumption. the research has been conducted on 370 people who were chosen through cluster sampling based on 15 districts of isfahan using survey method. results indicate that economical action and self reinforcement factors directly effect on consumption pattern behaviors and conversion tendency and conservation factors have indirect effect on consumption behavior pattern. generally the results show that case study population is consumerist and their consumption has mostly been passive and then innovative in next phase. therefore, consumption behavior pattern is a multi_dimentional issue that consists of individual, social and economical dimensions simultaneously while its individual and economical dimensions have been appeared more in case study sample. in the end some suggestions were presented in micro and macro level for policy making in this field.