بررسی تاثیر سبک زندگی دیجیتال بر هویت اجتماعی (مورد مطالعه: دانش‏ آموزان دختر و پسر مقطع دبیرستان شهر همدان)

هدف تحقیق حاضر، بررسی سبک زندگی دیجیتال و تاثیر آن بر هویت اجتماعی دانش‏آموزان  دختر و پسر مقطع دبیرستان شهر همدان می باشد. روش تحقیق به لحاظ هدف کاربردی، به لحاظ ماهیت توصیفی از نوع همبستگی و به لحاظ روش پیمایشی است. جامعه آماری شامل کلیه دانش‏آموزان دوره متوسطه دختر و پسر مدارس دولتی و غیر دولتی شهر همدان بود (11891 نفر) که حجم نمونه براساس فرمول کوکران 377 نفر برآورد شد و به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‏ای انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده‏ها از پرسشنامه هویت اجتماعی صفاری‏نیا و روشن (1390) و پرسشنامه سبک زندگی دیجیتال مهاجری و فرقانی (1397) استفاده شد. روایی محتوایی پرسشنامه‏ها با نظر کارشناسان جامعه شناسی تایید شد. همچنین ضریب آلفای کرونباخ برای مقیاس‏ها بالاتر از 0.7 برآورد شد که بیانگر هماهنگی درونی گویه‏ها و تایید پایایی بود. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با کاربرد نرم افزار spss تحلیل شد. یافته‌ها نشان می‌دهد بین مولفه‏های متغیر سبک زندگی دیجیتال (مصرف فرهنگی، نحوه گذراندن اوقات فراغت، الگوهای خرید و فروش، الگوهای یادگیری و آموزش از راه دور، مدیریت بدن از طریق رسانه‌ها) و هویت اجتماعی در بین دانش‏آموزان دختر و پسر مقطع دبیرستان در شهر همدان رابطه وجود داشت و این رابطه معکوس است. بنابراین، هرچه افراد به سمت زندگی دیجتالی سوق پیدا کرده اند، هویت اجتماعی آنها کمرنگتر شده است و این نشان میدهد، که در این مطالعه ما با چالش این رابطه سرو کار داریم، یعنی تاثیری که سبک زندگی دیجیتال بر روی هویت اجتماعی داشته مثبت نبوده است و جنسیت هم متغیری مهمی در این رابطه ارزیابی نگردید. در تبیین این نتیجه می توان گفت، به زعم بوردیو و گیدنز شرایط عینی زندگی و موقعیت فرد در ساختار اجتماعی به تولید منش خاص منجر میشود و می تواند هویت فرد را بازنمایی یا باز تولید نماید. لذا، لازم است متناسب با امکاناتی که در جامعه برای افراد قرار میدهیم، بسترهای لازم برای احیای هویت اجتماعی نیز فراهم شود، اگر این تقدم و تاخر فرهنگی فاصله زیادی داشته باشند، موجب گسست اجتماعی و سردرگمی هویتی برای جوانان شود که عواقب آن جبران ناپذیر باشد.

an examination of the effects of digital lifestyle on social identity (case of study: male and female students of high school in hamedan city)

the purpose of this research was to investigate the digital lifestyle and its effect on the social identity of male and female high school students in hamadan city.the survey research method was utilized. the research population included all secondary school students, male and female, of public and private schools in the city of hamedan (11891 people) of which, on the basis of cochran’s formula, 377 people were selected through a multi-stage cluster sampling method. in order to collect the data, safarinia and roshan’s social identity questionnaire (1390) and mohajeri and farqani’s digital lifestyle questionnaire (1397) were used. the content validity of the questionnaires was confirmed by the opinion of sociological experts. also, the cronbach’s alpha coefficient for the scales was estimated to be higher than 0.7, which indicated the internal consistency of the items and confirmed the reliability. the data was analyzed using the analysis of variance test using spss software.the findings showed a significant and reverse relationship between components of digital lifestyle (cultural consumption, how to spend free time, patterns of buying and selling, patterns of distance learning and education, body management through media) and social identity among male and female high school students.