عوامل مرتبط با سازگاری اجتماعی و فرهنگی مهاجران در محیط‌های شهری با استفاده از روش فراتحلیل تحقیقات انجام شده

یکی از مسائلی که مهاجران در کلان‌شهرها با آن همواره درگیری مستقیم دارند، سازگاری اجتماعی و فرهنگی در جامعه مقصد و به عبارتی چگونگی پذیرش فرهنگ کشور مقصد توسط آن‌ها است. در این راستا پژوهش‌های متعددی صورت گرفته است. هدف این مطالعه عوامل مرتبط با سازگاری اجتماعی و فرهنگی مهاجران در محیط‌های شهری ایران با استفاده از روش فراتحلیل تحقیقات انجام شده است. چارچوب نظری این پژوهش دیدگاه تلفیقی وارد در مورد سازگاری اجتماعی- فرهنگی و روان‌شناختی است. روش پژوهش اسنادی از نوع تحلیل محتوای متون است. جامعه آماری پژوهش، تحقیقات چاپ شده در مجلات علمی در ایران که در بازه زمانی 22 ساله از سال 1378 تا سال 1400 که در زمینه سازگاری اجتماعی و فرهنگی مهاجران انجام شده و از بین آن‌ها تعداد 25 مطالعه که از پایگاه‌های اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، پایگاه مجلات تخصصی نورمگز و بانک اطلاعات نشریات کشور نمایه شده است، مورد تحلیل قرار گرفتند. تکنیک جمع‌آوری داده‌ها و اطلاعات پرسشنامه معکوس و سوال‌های ارزیاب در پرسشنامه است. تحلیل‌های آماری با استفاده از نرم‌افزار آماری cma2 انجام شدند. برای تجزیه و تحلیل داده‌های به دست آمده ابتدا توصیفی خلاصه از مطالعات و ویژگی‌های آن‌ها بیان شد و در بخش استنباطی ابتدا پیش‌فرض‌های آماری سوگیری انتظار و همگنی مطالعات مورد بررسی قرار گرفت و سپس فرضیه‌ها مورد بررسی قرار گرفتند.  نتایج حاصل نشان می‌دهد که پنج مجموعه عوامل شامل اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، جمعیت شناختی و روانشناسی در این پژوهش شناسایی شدند که هر کدام از آن‌ها با استفاده از چندین متغیر مورد بررسی قرار گرفته است. فاصله اطمینان گزارش شده از سوی این مجموعه عوامل از فاصله اطمینان (0.039- و 0.215) که مربوط به عوامل اقتصادی است تا فاصله اطمینان بالا و دامنه (0.275 تا 0.614) و همچنین مقدار مثبت عدد z2 بیانگر وجود ارتباط معنی‌دار مستقیم و مثبت بین مولفه‌های عوامل گوناگون و سازگاری اجتماعی فرهنگی مهاجران دارد. می‌توان نتیجه گرفت که عوامل جمعیتی با دارا بودن ضریب تاثیر 0.510 بالاترین ارتباط و عوامل روانشناسی با حداقل سطح ضریب تاثیر با مقدار 0.293 کمترین تاثیرگذاری را در فرایند سازگاری اجتماعی و فرهنگی مهاجران دارد و البته همه عوامل در سطح حداقل 95 درصد فاصله اطمینان دارای اثرگذاری مثبت بر سازگاری اجتماعی و فرهنگی مهاجرانند.

factors related to immigrants’ social and cultural adjustment in urban environments: accomplished research using meta-analysis method

the aim of this study was to investigate the immigrants’ social and cultural adjustment factors in urban environments of iran using meta-analysis method. the document research method is text-content analysis. the statistical population of the study is research published in scientific journals in iran for a period of 22 years from 1999 to 2022, related to the social and cultural adjustment of immigrants; among them, 25 studies were analyzed from the indexed scientific databases of jihad daneshgahi, specialized journals of noormags and the database of the country’s publications. in the analytical part, first, the statistical presuppositions of expectation bias and homogeneity of the studies were evaluated and then the hypotheses were examined. the results show that five sets of factors including social, economic, cultural, demographic, and psychological were identified in this study, each of which has been studied using several variables. the confidence interval reported by this set of factors ranges from the confidence interval (-0.039 and 0.215) which is related to economic factors rather than the high confidence interval, scope (0.275 to 0.614) as well as the positive value of z2 number. it can be concluded that demographic factors with an impact factor of 0.510 have the highest adaptability and psychological factors with a minimum level of impact factor with a value of 0.293 have the least impact on the process of social and cultural adjustment of immigrants. besides, all factors with at least 95% confidence interval have a positive effect on immigrants’ social and cultural adjustment.