بررسی اثر احساس محرومیت بر بهزیستی اجتماعی در بافت های ناکارآمد شهری(نمونه موردی شهر مشهد)

در این بررسی، وضعیت بهزیستی ساکنین بافت های ناکارآمد و حاشیه نشین شهر مشهد مورد کنکاش قرارگرفت و فرض آن بود که محرومیت نسبی ساکنین بافت های ناکارآمد، در سطح بهزیستی درک شده این گروه، اثرگذار است. در این بررسی از نظریه بهزیستی اجتماعی کییز و گار و دیدگاه محرومیت بلا و چافتز به عنوان چارچوب نظری استفاده شد. شیوه بررسی، توصیفی و تحلیلی بود و داده های مورد نیاز با پرسشنامه و نمونه ای به حجم 384 نفر به دست آمد که به روش خوشه ای از جامعه یک میلیون و پانصد هزار نفری حاشیه نشینان شهر مشهد انتخاب شده بود. نتایج نشان داد که پاسخگویان احساس محرومیت تا حدودی بالا(142.41) و سطح بهزیستی اجتماعی پایینی(122) دارند و رابطه بین گویه ها و مولفه های محرومیت با بهزیستی اجتماعی و ابعاد آن در بین نمونه مورد بررسی، معنادار و معکوس است. ارزیابی یافته های آنالیز رگرسیونی مرحله به مرحله(که طی 3 گام وارد معادله شد)، مشخص ساخت متغیرهای محرومیت از حقوق شهروندی در ابعاد اقتصادی، اجتماعی و حقوقی، حدود 23 درصد از تغییرات متغیر وابسته یعنی بهزیستی اجتماعی را تبیین می نماید. در مجموع، ارزیابی یافته ها نشان داد، مدل پژوهش حاضر، قدرت تبیین و پیش بینی نسبتا مناسبی دارد و برای دستیابی به توسعه پایدار، بایستی احساس محرومیت حاشیه نشینان را کاهش داد.

.The effects of deprivation on social wellbeing in Urban Slums (case of study: the city of Mashhad)

In this study, the welfare status of residents of slums and marginaized areas of the city of Mashhad was investigated and it was hypothesized that the sense of relative deprivation of residents in distressed areas affects the perceived wellbeing of this group. In this study, the social welfare theory of Keys and Gur and the views of Bella and Chafts on deprivation were used as the theoretical framework. The method of study was descriptive and analytical and the required data were gathered via a questionnaire. The research population consisted of about one million and five hundred thousand people living in the slums of Mashhad,  of which a sample of 384 people were selected as the sample by a cluster technique. The results showed that the respondents had a somewhat high sense of deprivation (142.41) and a low level of social welfare (122) and the relationship between items and components of deprivation with social welfare and its dimensions among the sample were significant and inverse. Interpretation of the results of stepwise regression analysis showed that the variables of deprivation of citizenship rights in economic, social and legal dimensions entered the equation in 3 stages and finally explained about 22% of the changes in the dependent variable, i.e. social welfare. Overall, the evaluation of the findings showed that the present research model had a relatively good explanatory and predictive power and in order to achieve sustainable development, the feeling of marginalization should be reduced.