تبیین چالش‌های رویکرد پساساختارگرایی با شکل‌گیری هویت دینی در فرایند تعلیم و تربیت و نقد آن

پساساختارگرایی (post- structuralism) به عنوان یکی از آموزه‌های معاصر و بسیار متاخر، که خود متاثر از روندهای رو به رشد، فکر پست مدرنی است، با تاکید بر خصایص و اصولی چند، خود پیامدهایی را در بسیاری از حوزه‌های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و تربیتی به جای گذارده که از آن جمله، می‌توان به تاثیر آن روی حوزه هویت، اشاره کرد. در این میان، مساله شکل‌گیری هویت دینی، بیشترین سهم را در تاثیرپذیری از این آموزه به خود اختصاص می‌دهد. از جمله سوال‌های اساسی که این مقاله در پی پاسخ به آن است، پرسش از چالش‌هایی است که پساساختار‌گرایی برای شکل‌گیری هویت دینی در افراد به‌وجود می‌آورد بنابراین بررسی چالش‌هایی که پساساختار‌گرایی پیش روی شکل‌گیری هویت دینی در فرایند تعلیم و تربیت، قرار می‌دهد، هدف اصلی تدوین مقاله حاضر است. چالش‌هایی که به عنوان نتیجه حاصل از تدوین مقاله می‌توان به آن اشاره کرد، شامل؛ نفی هویت دینی مبتنی بر آموزه‌ها و بنیادهای دینی، نفی هویت‌های فراگفتمانی و فرا زبانی، تضعیف مولفه‌های عقلانی و شناختی هویت دینی، انکار جنبه‌های ثابت هویتی، نفی هویت الگو محور دینی و نفی امکان شکل‌دهی هویت دینی متن محور (با محوریت متون دینی) و آموزش و انتقال ارزش‌های دینی برای شکل‌دهی به رفتار، عمل و شناخت باور دینی است. تدوین مقاله حاضر با استفاده از روش استنتاج مبتنی بر تحلیل مفاهیم و مفهومپردازی مجدد (re- conceptualization) صورت گرفته است.