بررسی عملکرد گندم دیم رقم سبلان تحت آبیاری تکمیلی

در این تحقیق به منظور بررسی اثر آبیاری تکمیلی بر روی عملکرد گندم دیم دراستان کردستان ، آزمایشی طی سالهای 77-1374 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم قاملو بصورت بلوکهای کامل تصادفی با پنج تیمار شامل i0(‌شرایط دیم)،‌i1‌( یک مرتبه آبیاری به میزان 50 میلی متر در مرحله شیری شدن )، i3(‌ سه مرتبه آبیاری شامل 50 میلی متر در مرحله خوشه رفتن، 50 میلی متر در مرحله شیری شدن و 50 میلی متردرمرحله خمیری شدن)، i4 ( یک مرتبه آبیاری به میزان 50میلی متر بعد از کشت) و هر تیمار در چهار تکرار بر روی گندم دیم رقم سبلان اجرا گردید. نتایج آزمایش نشان داد که ، تاثیر تمام تیمارهای آبیاری تکمیلی بر عملکرد دانه، کاه و وزن هزاردانه در سطح 1% معنی دار است، بطوریکه افزایش عملکرد دانه در تیمارهای i4، i3 ، i2، i1 در مقایسه با تیمار شاهد( بدون آبیاری تکمیلی) بترتیب 154، 30، 39 و 19 درصد و افزایش وزن هزار دانه تیمارهای فوق در مقایسه با تیمار شاهد بترتیب 28، 25، 21 و 9 درصد بود. اطلاعات هواشناسی محل اجرای طرح، تنوع مقادیر بارندگی در سالهای مختلف را نشان داد. بطور نسبی در سال اول بارندگی پاییزه کم و بارندگی بهاره مناسب، در سال دوم بارندگی پاییزه و بهاره هر دو کم و در سال سوم بارندگی پاییزه و بهاره هر دو مناسب بود. تفاوت در مقادیر بارندگی سالیانه، تیمارهای آبیاری تکمیلی را تحت الشعاع قرار داده و بسته به کمبود بارندگی در هر فصل و جبران آن توسط تیمارهای آبیاری، عملکرد ها متنوع بودند. با این وجود، افزایش قابل ملاحظه عملکرد دانه و وزن هزار دانه در تیمار i4، برتری تیمار آبیاری تکمیلی پاییزه را نسبت به سایر تیمارها نشان داد. با توجه به اینکه در اغلب سالها، باران های پاییزه در استان به تاخیر افتاده و گندم در مراحل رشد پاییزه با سرما مواجه می گردد، لذا کشت و آبیاری زودهنگام در پاییز، علاوه بر اینکه مقاومت گیاه را در مقابل سرما افزایش می دهد، امکان استفاده بهینه گیاه از باران های پاییزه و بهاره را نیز بیشتر فراهم می نماید. بنابراین تحت شرایط آب و هوایی و خاک محل اجرای طرح در صورت تامین آب، آبیاری به میزان 50 میلی متر در دهه اول مهرماه برای گندم دیم سبلان به عنوان حداقل میزان آبیاری تکمیلی که بالاترین عملکرد را به دنبال دارد، توصیه می گردد.