بررسی تاثیر قارچهای میکوریز آربوسکولار بر جذب عناصر غذایی و عملکرد ذرت درشرایط تنش تراکم خاک

استفاده مداوم از وسایل مکانیکی در مزرعه موجب متراکم شدن خاک می گردد . تراکم بوجود آمده اثرات فراوان و طولانی مدتی بر خواص فیزیکی ، شیمیایی و بیولوژیکی خاک بر جای می گذارد و در صورت عدم استفاده از روشهای مناسب مدیریت مزرعه ، تغییر ویژگیهای فیزیکی خاک و بخصوص تحریب تدریجی ساختمان خاک را در پی دارد . از جمله اثرات نامطلوب تراکم تغییر عمق رشد و توسعه ریشه می باشد که این خود بر میزان جذب آب و عناصر غذایی توسط گیاهان و در نتیجه بر میزان انرژی و کود مصرف شده در اراضی زراعی و نهایتا بر شرایط زیست محیطی و اقتصادی تاثیرات نامطلوبی را بر جای خواهد گذاشت . کاهش جذب عناصر غذایی ناشی از تراکم خاک ، کاهش رشد گیاه و در نتیجه کاهش میزان محصول را در پی دارد . یکی از روشهای کاهش اثرات نامطلوب تراکم خاک استفاده از روشهای بیولوژیک همچون استفاده از قارچهای همزیست با ریشه ( قارچهای میکوریزآربسکولار ) می باشد . بر این مبنا پژوهشی با استفاده از گونه های مختلف قارچهای میکوریزآربسکولار به منظور کاهش اثرات تنش تراکم بر میزان جذب عناصر غذایی و در نتیجه میزان محصول در گیاه ذرت و در شرایط مزرعه ای در طی دو سال به مرحله اجرا در آمد . در آزمایشهای مربوطه که در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات خاک و آب واقع در مشکین دشت کرج انجام گرفت در سال اول ، از سه سطح تراکم و سه گونه قارچ میکوریزآربسکولار در چهار تکرار استفاده گردید . با توجه به نتایج در سال اول ،برای سال دوم ضمن استفاده از همان گونه های قارچ در سال اول ، به تیمارهای تراکم خاک یک سطح تراکم نیز اضافه گردید . در رطوبت های مشخص و با استفاده از نفوذ سنج ( penetrometer ) ، میزان مقاومت خاک برای تیمارهای مختلف تراکم اندازه گیری گردید . جرم حجمی خاک نیز برای تیمارهای مختلف تراکم اندازه گیری شد. ارتفاع گیاه ، وزن تازه خشک برگها و میزان محصول دذرت به همراه غلظت عناصر ازت ،‌فسفر ،‌پتاسیم ،‌آهن ،‌منگنز، روی و مس در برگهای ذرت برای تیمارهای مختلف اندازه گیری گردید . نتایج نشان داد که تیمارهای مختلف تراکم اجاد شده از نظر آماری دارای تفاوت معنی داری بودند . میکوریزآربسکولار به صورت معنی داری سبب افزایش فاکتورهای مربوط به رشد ذرت و میزان محصول گردید . جذب عناصر در سطوح مختلف تراکم در تیمارهای حاوی قارچهای میکوریزآربسکولار افزایش یافت اگرچه با افزایش تراکم از میزان تاثیر قارچهای میکوریزآربسکولار کاسته شد . بر این اساس می توان نتیجه گرفت که برقراری رابطه همزیستی میکوریزی موثر از طریق افزایش جذب عناصر غذایی در گیاه ذرت سبب افزایش میزان محصول می گردد . و بیشترین تاثیر برای کاهش تنش تراکم خاک بر رشد گیاه در سطوح متوسط تراکم می باشد .