مقایسه مدلهای MPSIAC هیدروفیزیکی و EPM در تخمین فرسایش و بار رسوب

فرسایش خاک را می توان به عنوان یکی از مهمترین موانع دستیابی به توسعه کشاورزی پایدار و منابع طبیعی دانست. رسوبات ناشی از فرسایش حوزه های آبخیز علاوه بر هدر رفت خاک و کاهش حاصلخیزی آن موجب کیفیت آب شده و عمر مفید سدها را به دلیل انباشت رسوبات در مخزن آنها به مخاطره می اندازد. حوزه آبخیز نوژیان که در استان لرستان واقع شده دارای ویژگیهای توپوگرافی، اقلیمی و سازندهای زمین شناسی خاصی می باشد که در ایجاد فرسایش و تولید رسوب نقش اساسی دارند. با توجه به موارد فوق، منطقه نوژیان برای ارزیابی نتایج حاصل از بکارگیری مدل های تجربی، به عنوان منطقه تحقیق انتخاب گردیده و فرسایش و رسوب حوزه از نظر کیفی و کمی با استفاده از مدلهای mpsiac، هیدروفیزیکی و epm در محیط gis مورد ارزیابی قرار گرفته است . در این راستا برای اجرای مدلهای انتخاب شده، پس از ورود لایه اهی اطلاعاتی به محیط gis و وزن دهی آنها، از تلفیق این لایه ها در دو مدل mpsiac , epm به ترتیب 278 و 527 واحد همگن تفکیک گردیده سپس شدت فرسایش و تولید رسوب در این واحدهای همگن محاسبه شده است. به طوری که میان رسوب برآورد شده بااستفاده از مدل های mpsiac , epm به ترتیب 9/4308 و 01/1439 t^-2y^-1km بدست آمد. برای تخمین بار رسوب با استفاده از مدل هیدروفیزیکی، حوزه آبخیزنوژیان بر اساس روش کار به شش واحد هیدرولوژیکی تقسیم و میزان تولید رسوب در آنها برآورد گردید. میزان تولید رسوب برآورد شده با استفاده از مدل هیدروفیزیکی حدود 1/2536 t^-2y^-1km می باشد. به عنوان سطح مقایسه در نظر گرفته شد. نتایج این تحقیق نشانگر این است که مقدار رسوب برآورد شده با استفاده از مدلهای mpsiac , epm نسبت به آمار رسوب به ترتیب 8/1 و 6/0 برابر است . درحالی که رسوب برآورد شده توسط مدل هیدروفیزیکی با نسبت 06/1 در مقایسه با دو مدل دیگر از دقت بیشتری برخوردار است . نتیجه بررسی های انجام شده در مورد اختلافهای موجود بیانگر این واقعیت است که کالیبره کردن مدلهای تجربی از طریق اصلاح نارسایی های موجود درآنها در تطبیق با شرایط خارج از محل ابداع آنها امری ضروری و گریزناپذیر است.