آثار تعدیل یارانه انرژی در بخش کشاورزی بر تعادل و بهره برداری منابع آب زیرزمینی

برخی از اقتصاددانان طرفدار سیاست آزاد سازی اقتصادی معتقدند که یکی از دلایل بهره وری اندک و استفاده بی رویه از نهاده های کشاورزی در اغلب کشورهای در حال توسعه پرداخت یارانه از سوی دولت ها و پایین بودن قیمت نهادهای کشاورزی است. هرچند که پرداخت یارانه برای نهاده-های کشاورزی با هدف حمایت از تولید کنندگان در جهت گسترش تولید محصولات کشاورزی به عنوان نیازهای حیاتی مصرف کنندگان و افزایش رفاه جامعه صورت می پذیرد، اما تبعاتی نظیر تاثیر گذاری بر محیط زیست به ویژه منابع آب، افزایش بار مالی دولت و بهره وری اندک را نیز به همراه دارد. در این مطالعه سعی گردیده تا با استفاده از رهیافت برنامه ریزی پویا بر اساس روش شبیه سازی و بهینه سازی (o/s) اثرات اقتصادی ناشی از سیاست کاهش و تعدیل یارانه انرژی در بخش کشاورزی بر تعادل و بهره برداری از منابع آب زیر زمینی در دشت همدان- بهار مورد تحلیل و بررسی قرار گیرد. نتایج حاصل از اجرای مدل برنامه ریزی دینامیک نشان داد که سیاست کاهش و تعدیل یارانه انرژی از طریق تاثیر بر الگوی کشت محصولات کشاورزی در جهت توسعه محصولات با نیاز آبی کمتر و تغییر رفتار بهره برداران، تاثیر مثبتی در حفظ منابع آب زیرزمینی منطقه مورد مطالعه و کاهش تخریب آن در بلندمدت به همراه دارد.