اثرات فسفر و شوری بر رشد، غلظت عناصر غذایی و کارایی مصرف آب در کُلزا (Brassica napus L.)

شوری خاک و آب یکی از مهم ترین مشکلاتی است که فراروی بخش کشاورزی ایران قرار دارد. مصرف کودهای شیمیایی به ویژه کودهای فسفردار در چنین خاک هایی ممکن است به بهبود کمیت و کیفیت فرآورده های کشاورزی منجر شود. به همین منظور، اثرات فسفر و شوری بر میزان رشد، غلظت عناصر غذایی، و کارایی مصرف آب گیاه کُلزا(brassica napus l.) مورد بررسی قرار گرفت. تیمارهای آزمایشی شامل پنج سطح آب شور ]آب غیر شور(ds/m3/0ec=) صفر، 3، 6، 9 و 12 دسی زیمنس بر متر[ و چهار سطح فسفر(صفر، 20، 40 و 80 میلی گرم در کیلو گرم خاک از منبع kh2po4) بود. آزمایش به صورت فاکتوریل و در قالب بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. نتایج نشان داد که با افزایش شوری، وزن خشک و عملکرد دانه کُلزا به طور معنی داری کاهش می یابد. لیکن در شوری های مورد مطالعه، کاربرد فسفر تا سطح 20 و 40 میلی گرم در کیلوگرم خاک به ترتیب سبب افزایش دانه و عملکرد ماده خشک کُلزا گردید. افزایش شوری موجب افزایش غلظت کلراید، سدیم، بور و فسفر و کاهش غلظت کلسیم، پتاسیم و نیتروژن گردید. اما مصرف فسفر توانست غلظت کلراید در ماده خشک را به طور معنی داری کاهش دهد. با افزایش شوری، ابتدا کارایی مصرف آب برای تولید دانه کُلزا افزایش و سپس کاهش یافت. در مقادیر زیاد به کارگیری فسفر، کارایی مصرف آب کاهش یافت.