استرداد منافع ناشی از نقض قرارداد در کامن‌لا،کنوانسیون وین 1980 و حقوق ایران

به‌طورمعمول، یکی از ارکان مسئولیت قراردادی، ورود زیان ناشی از نقض تعهد است. پرسش طرح‌شده این است که آیا می‌توان در مسئولیت قراردادی، به‌صرف انتفاع و به‌رغم عدم وجود زیان، نقض‌کننده قرارداد را مسئول دانست و وی را به استرداد منافع ناشی از نقض قرارداد محکوم کرد؟ این پرسش، در گستره حقوق خصوصی کامن لا، مناقشاتی به دنبال داشته است. این پژوهش با روشی توصیفی تحلیلی، به دنبال پاسخ به این پرسش در کامن‌لا، حقوق ایران و کنوانسیون بیع بین‌المللی کالا (وین 1980) است. نتایج این پژوهش، حاکی از این است که مسئولیت نفع محور در حقوق قراردادهای کامن لا، به‌ندرت مورد پذیرش دادگاه‌ها قرار گفته است و در تحقق آن موانعی وجود دارد که با مبانی جدید می‌توان تا حدی آن‌ها را از پیش رو برداشت. در حقوق ایران نیز با نظر به اصول و قواعد سنتی، پذیرش مسئولیت نفع‌محور ناشی از نقض قرارداد دشوار به نظر می رسد. همچنین، در کنوانسیون وین 1980 پذیرش مسئولیت استردادی تنها می‌تواند راهی برای محاسبه زیان طرف قرارداد باشد.

restitution of benefits for breach of contract in common law, vienna convention 1980 and iranian law

usually, the loss suffered for breaking the obligation is one of the responsibilities bases on contractual liability. now, the key question concerns the profits that the wrongdoer has obtained. can we say the party who breaks his obligation under the contract is liable because of his profits without any loss to the other party? is he required to transfer the benefits to the other party? there have been disagreements on this question in common law private law. the essay with descriptive-analytical method searches the answer in common law, iranian law, and the convention on international sale of goods (vienna 1980). the results show although gain-based liability in common law contract law is seldom has been awarded by the courts and there are some barriers against it, but they can be eliminated by new bases. considering traditional principles and rules, it is problematic to accept gain-based liability result of breaking the contract in iranian law. also, restitutionary liability can be only a way to calculate the loss of the party in the vienna convention.