موانع و محدودیت‌های قانونی سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در ایران و ترکیه

تسهیلات کارساز قانونی در سرمایه گذاری رابطه ای مستقیم با رشد و توسعه اقتصادی دارد. به دلیل وجود موانع و محدودیت های مختلف، هنوز سرمایه گذاری مستقیم خارجی در ایران در مقایسه با کشورهای همسایه از جمله ترکیه به حد مطلوب نرسیده و بسیار کمتر از ظرفیت های موجود و امکانات بالقوه این کشور است. موانع مختلفی در راه سرمایه گذاری خارجی از جمله موانع سیاسی امنیتی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و به ویژه قانونی وجود دارد تمرکز این پژوهش بر عوامل قانونی است. در حقوق ایران، پذیرش سرمایه گذاری طبق قاعده کلی منوط به گزینش و تایید دولت است و به صورت استصوابی عمل می شود؛ در حالی که در ترکیه این پذیرش استطلاعی و نظارتی است. همچنین اینکه در ترکیه حیطه فعالیت سرمایه گذاران گسترده است و برخلاف ایران صنایع و معادن بزرگ و مادر در انحصار ارگان های دولتی و نیمه دولتی نیست دخالت حداقلی قانونی در ترکیه و در مقابل گستردگی این گونه دخالتها در ایران با وضع قوانین نسبتاً نامطلوب و غیر شفاف استملاک اموال غیر منقول کارگری مالیاتی و مسئولیت اجتماعی شرکتها باعث شده است که سرمایه گذاران به ترکیه روی آورند و از ایران گریزان باشند. این پژوهش در تلاش است با اندیشیدن تمهیداتی موانع قانونی در راه سرمایه گذاری مرتفع گردد.

legal impediments for foreign investments: a comparison of iranian and turkish legal systems

legal regulations have direct effect on economic sustainable development. no one can cast a shadow of doubt on the fact that foreign investments have also got such an effect. even though foreign investment in iran has risen more than 64% last year; these kinds of investments have not yet reached a desirable level.there are several impediments for the foreign investments such as political, social, economic and cultural factors, in these two legal systems there are some legal effective factors which are as follow:a: in iranian legal system, accepting foreign investment is at the discretion of the governmental authorities,b: the scope of the area of investment in turkey is broader than iran which, in turn, has got its own effect in each of these countries.c: the rules related to the real estates, contrary to the turkish legal system, are more rigid and less clear in iranian law.d: the tax and labor laws in turkey are more favorable towards investors than iran.e: social and civil liabilities of the practicing companies in both countries are more or less the same. turkey is a member of more conventions related to human rights and social affairs. these ratifications give turkey a relative chance to attract more foreign investments.these are the reasons according to which the foreign investments decide to invest in a country or not. this article proposes systems by which one can reduce the impediments and simultaneously motivate the foreigners and other investors toinvest safely inboth countries.