دامنه اعمال مسئولیت بین المللی اشتقاقی: مطالعۀ تطبیقی نظام مسئولیت دولت ها و سازمان های بین المللی

مجموعه مواد 2001 و 2011 کمیسیون حقوق بین الملل در زمینۀ مسئوولیت بین المللی دولت ها و سازمان های بین المللی، سخن از مسئولیت در ارتباط با عمل دیگری به میان آورده اند که از آن به مسئولیت اشتقاقی یاد می شود؛ لیکن، از آنجا که موارد حصری داخل در مسئولیت اشتقاقی روشن نشده، دامنۀ اعمال آن نیز مشخص نیست. مقاله حاضر بر آن است تا با موشکافی مواد مربوطه در هر دو سند یادشده، به مصادیق مسئولیت اشتقاقی بپردازد تا بشود به دامنۀ اعمال آن پی برد. لذا از رهگذر مطالعۀ تطبیقی مواد مربوط در این دو طرح، به این کار پرداخته می شود. مقاله حاضر بر آن است که مسئولیت اشتقاقی چه در خصوص دولت ها و چه در مورد سازمان های بین المللی، شامل هر چهار حالت «کمک یا مساعدت»، «هدایت و کنترل»، «اجبار» و «گریز از تعهد بین المللی» است. به رغم آنکه گریز از تعهد بین المللی در مجموعه مواد 2001 راجع به مسئولیت بین المللی دولت ها نیامده است، اما در مورد دولت ها هم قابل اعمال است. مسئولیت اشتقاقی، در کنار اساس بنیادین حقوق مسئولیت بین المللی یعنی مسئولیت مستقل، می تواند به عدالت در اعمال مسئولیت بینجامد.

Implication of Scope of International Derived Responsibility: Comparative Study of Responsibility of States and International Organizations

Draft articles of International Law Commission (hereinafter ILC) on International Responsibility of States (2001) (ARSIWA) and International Organizations (2011) (ARIO) have considered responsibility for act of another party, called Derived Responsibility. Its scope is not clear enough, although being exclusive. In order to clarify the the scope of its application, the present article seeks to investigate the articles in the two said documents in connection with derived responsibility. Therefore, this will be dealt by comparative study of relevant articles in these two drafts. The comparative study of the two said drafts shows that, ‘Aid or Assistance’, ‘Direction and Control’, ‘Coercion’ and ‘Circumvention’ hav been regarded as the for scenario in respect of international organizations and states, the both. In spite of the fact that the cirumvention the international obligation has not been mentioned in arsiwa (2001), is also applicable to states. Derived responsibility in addition to the fundamental foundation of the law of international responsibility (ie derived responsibility), may lead to justice in the exercise of responsibility.