اولویت‌سنجی مبارزه با دو آسیب اجتماعی «طلاق» و «تجرد» بر اساس آموزه‌های قرآن و حدیث

یکی از لوازم سیاستگذاری‌، اولویت‌بندی صحیح است. طلاق و تجرد از مهمترین آسیب‌های نهاد خانواده است که نیاز مبرم به اولویت‌بندی و شناسایی بد و بدتر در آن، وجود دارد. هدف از این پژوهش اتخاذ سیاستگذاری‌های درست در حوزه خانواده است. سوال اصلی این پژوهش این است که در اولویت‌بندی مبارزه با آسیب‌های اجتماعی مربوط به خانواده، مبارزه‌ی با طلاق اولویت دارد یا مبارزه با تجرد؟ و چرا؟ در پاسخ به این سوال تلاش شده است تا با استفاده از روش اجتهادی از معارف قرآن و حدیث برای اولویت‌بندی آسیب‌های اجتماعی در نهاد خانواده استفاده شود. با مقایسه طلاق و تجرد در پنج محور میزان مذمّت، سیره معصومین(ع)، توصیه معصومین(ع) به دیگران، حکم فقهی و دلیل عقلی، این پژوهش گویای این یافته‌هاست است که از گستره و عمق آسیب اجتماعی تجرد در تشدید یا کاهش دیگر آسیب‌های اجتماعی در نهاد خانواده غفلت شده است. با مقایسه دو آسیب اجتماعی طلاق و تجرد می‌توان فهمید آسیب اجتماعی تجرد تا حد زیادی باعث کاهش صدمات طلاق بر فرد و جامعه می‌شود و بخشی از آمار افزایشی طلاق و آمار کاهشی ازدواج، ثمره سیاست‌های نادرست در زمینه ازدواج و طلاق است.‌ با شناسایی تجرد به عنوان مهمترین آسیب اجتماعی در نهاد خانواده، باید شاهد تغییرات اساسی در سیاستگذاری‌‌ها و خط‌مشی‌های این حوزه باشیم. در نتیجه در سیاست‌گذاری و اولویت‌بندی در مبارزه با آسیب‌های خانواده، تلاش اصلی باید در جهت مقابله با تجرد و رفع موانع ازدواج صورت گیرد و مقابله با طلاق و رفع عوامل آن در درجه‌ی بعدی قرار داده شود.

prioritization of fighting against the two socialpathologies of divorce and celibacy based onqur'an and hadith teachings mohammad reza aram*1 seyed mojtaba azizi

one of policy requirements and taking appropriate action is proper prioritization. the field of social harms is no exception to this rule and there is an urgent need to prioritize and identify the bad and the worse. divorce and celibacy are the most important harm of the family institution. the main question of this research is whether the fight against divorce or the fight against celibacy has ipriority in prioritizing the fight against social harms related to the family? and why? in answer to this question, an attempt has been made to use the teachings of the qur’an and hadith to prioritize social harms in the family and to show that according to religious teachings, contrary to the current perception in society, celibacy has a higher ugliness than divorce and more harm enters the religious community. therefore, in policy making and prioritization in fighting family harms, the main effort should be made to fight with celibacy and remove barriers to marriage, and to fight with divorce and eliminate its causes in the next level. since in the current situation, fighting divorce is considered the most important priority, by recognizing marriage as the most important priority of the family institution, and fighting celibacy as the most important priority in fighting with family harms, we must see fundamental changes in policies and policies in this area.