رشتۀ مطالعات زنان در ایران: چالش ها و راهکارها

برای اولین بار در ایران رشتۀ مطالعات زنان، در سال 1380 در مقطع کارشناسی ارشد آغاز به کار نمود و پس از گذشت ده سال نیز در 1390 در مقطع دکتری به جذب دانشجو پرداخت. گذشت زمان قابل توجه از تاسیس این رشته و حیات پرفراز و نشیب آن اقتضا می‌کرد تا وضعیت آن مورد بررسی قرار گیرد. هدف مقالۀ حاضر بررسی چالش‌های رشته و راهکارهای رفع آن بوده است و در این راستا با رویکرد کیفی، به جمع‌آوری داده‌ها از طریق مصاحبه با بیست نفر از متخصصان، و سپس تحلیل داده‌ها با استفاده از تکنیک تحلیل محتوا و کدگذاری مصاحبه‌ها پرداخته است. بر اساس یافته‌ها طراحی غیراصولی رشته، ضعف و نقص برنامۀ درسی، بازنگری‌های غیرتخصصی و ناکارآمد، کمبود اساتید متخصص، شرایط نادرست پذیرش دانشجو، ضعف تخصص علمی و کارآمدی فارغ‌التحصیلان، نبود جایگاه شغلی مناسب برای فارغ‌التحصیلان، تضاد رویکردی دست‌اندرکاران، فقر نظریه‌پردازی، گسست دانشگاه و دولت در مطالعات زنان، ضعف کارآمدی رشته در حل مسائل زنان و تاثیرپذیری همه جانبۀ رشته از سیاست، از چالش‌ها بوده که راهکارهای متخصصان برای رفع آن اصلاح ساختار رشته، بازنگری تخصصی برنامۀ درسی، استفاده از اساتید دغدغه‌مند و دارای تخصص نظری، تجربی و بومی، اصلاح نحوۀ پذیرش دانشجو، تقویت بنیان نظری رشته، تقویت ارتباط دانشگاه با نهادهای موثر حوزۀ زنان و پیوند نحله‌های مختلف فکری مطالعات زنان است.

women’s studies in iran: challenges and solutions

women’s studies degree has been established in iran as a master degree in 1380, after ten years ph.d program was approved. the ups and downs of academic process of women’s studies was required to examine its scientific status. in this regard, this paper attempts to discover the challenges and approaches of women’s studies by a qualitative method and interviewing twenty experts. at next step, we analyze the data through content analysis techniques and coding all interviews. our findings indicate that some of the challenges are as follow: unstructured academic discipline, curriculum problems and defects, non-expert and inefficient reviews, lack of qualified professors, incorrect admission, lack of scientific expertise and graduates’ efficiency, lack of suitable jobs for graduates, opposite approaches, lack of theorizing, dissemination of university-government interaction in women’s studies, the inefficiency of the field in providing solutions for women’s issues and its full impact from politics. the experts had some suggestions on approaches and solutions, some of them are: specialized review of the curriculum, improve the academic structure of discipline, experienced professors, systematic admission process, interaction between university and effective institutions on women’s issues and link between different intellectual schools in women studies.