بررسی اثربخشی آموزش هوش معنوی بر تاب آوری و بهزیستی روانشناختی زنان سرپرست خانوار

زنان سرپرست خانواده به عنوان یکی از گروه‌های آسیب‌پذیر جامعه، متحمل فشارهای زیادی می‌شوند که بر سلامت روانی آنان و خانواده‌شان تاثیر می‌گذارد. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش هوش معنوی‌ بر بهزیستی روان‌شناختی و تاب‌آوری زنان سرپرست خانوار بود. طرح پژوهش حاضر از نوع شبه آزمایشی به شیوه پیش‌آزمون پس‌آزمون و پیگیری با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمام زنان سرپرست خانوار تحت پوشش مرکز خیریه حضرت فاطمه زهرا (س) در سال 1396 که تعداد آن‌ها 1904 نفر بودند که از میان آنان، 30 نفر با توجه به معیارهای ورود به پژوهش و به صورت تصادفی انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و گواه قرار گرفتند. گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 90 دقیقه‌ای آموزش هوش معنوی دریافت کرد. ابزارهایی که در پژوهش حاضر مورد استفاده قرار گرفتند عبارت‌اند از فرم کوتاه مقیاس بهزیستی روان‌شناختی ریف (ریف، 1989) و مقیاس تاب‌آوری (کانر و دیویدسون، 2003). داده‌ها از طریق آزمون تحلیل کوواریانس تجزیه‌وتحلیل شدند. نتایج حاصل از تجزیه‌وتحلیل داده‌ها حاکی از اثربخشی آموزش هوش معنوی بر افزایش بهزیستی روان شناختی در مراحل پس‌آزمون و پیگیری و همچنین تاب‌آوری در مرحله پس‌آزمون و عدم معناداری در مرحله پیگیری بود. هوش معنوی با افزایش انعطاف‌پذیری، خودآگاهی و تقویت نظام اعتقادی فرد موجب ارتقاء بهزیستی روان‌شناختی و تاب‌آوری می‌گردد و می‌تواند به‌عنوان آموزشی در راستای توان‌بخشی و ارتقای کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار در نهادهای حمایت‌کننده به کار گرفته شود.

The effectiveness of the spiritual intelligence training on Psychological wellbeing and resiliency of femaleheaded household

Femaleheaded household as one of the vulnerable group of the society, suffering a lot of pressure, which influence their mental health and their family. The purpose of this study was to investigate the effectiveness of the spiritual intelligence training on psychological wellbeing and resiliency of Femaleheaded household. The study design was quasiexperimental and pretestposttest and followup with control group. The study population included all femaleheaded household under protection by Fatima Zahra’s Charity Center in 2017 whose numbers were 1904, that among those, 30 cases were selected randomly according to the inclusion criteria and were placed into two experimental and control groups. The experimental group received spiritual intelligence training for 8 sessions of 90 minutes. The measures that used in the current study included the short form of Reef psychological wellbeing scale (Reef, 1989) and Resiliency Scale (Connor & Davidson, 2003). Data were analyzed by Analysis of covariance. The results of data analysis showed the effectiveness of the spiritual intelligence training on increasing psychological wellbeing in the stages of posttest and followup as well as increasing resiliency in the posttest stage but this increase was not significant in the followup stage. Spiritual intelligence increases psychological wellbeing and resiliency by increasing flexibility, selfawareness and consolidation the individual’s belief system and can be used as a training in the context of rehabilitation and improving femaleheaded household’s quality of life in supporting institution.