تبارشناسی اجتماعی دست‏کاری بدن در زنان ایرانی

پژوهش حاضر به مطالعه تبارشناسی اجتماعی دست‏کاری بدن در زنان ایرانی می‌پردازد. در این راستا تلاش شده است با تاکید بر روش تبارشناسانه فوکویی و مراحل مهم کاربست این روش به بررسی و شناخت موضوع پرداخته شود. این تحلیل نشان می‌دهد که بدن زنان در طول تاریخ تحت تاثیر گفتمان‌ها و قدرت‌های موجود در بستر شرایط اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و مذهبی مورد خوانش و دست‏کاری قرار گرفته است و بدن زنان منعکس‌کننده روابط قدرت  و گفتمان در هر مقطع تاریخی بوده است. در این پژوهش سعی بر آن شده است تا دست‏کاری بدن را در سه دوره مختلف تاریخی (امپراطوری، مشروطیت و مدرنیته ) موردبررسی قرار داده و بیشترین تمرکز بر مراحل کشف گفتمان‌های بدن، تحلیل قدرت، تحلیل مقاومت و تحلیل تصادف در روش‌شناسی فوکویی است. نتایج این پژوهش نشان می‌دهد بدن زنان در گفتمان امپراطوری حول دال مرکزی اعتدال، در مشروطیت حول دال مرکزی پیشرفت و غربی گری و در دوران مدرنیته حول دال مرکزی انضباط و تغییر مورد خوانش قرار گرفته است. نهایتاً، دو گفتمان اصول‌گرایی و اصلاح‌طلبی را به‌عنوان دو گفتمان رقیب در مرحله تحلیل قدرت و مقاومت و چگونگی تاثیر آن‌ها بر دست‏کاری و بازنمایی بدن در زنان را  مورد کاوش قرار داده‏ایم. این در حالی است که در گفتمان دینی بدن تحت تاثیر مذهب به سمت هم ذات پنداری، جمع‌گرایی و  عدم نمایش و در دوران اصلاح‌طلبی بیشتر به سمت مصرف‌گرایی، نمایش فردیت‌ها  حرکت ‌کرده است. در این راستا شاهد تغییر و تحول در عرصه معانی و نمادهای بدنی هستیم.

The social genealogy and manipulation of body among Iranian women

The present study considers the social genealogy of body among Iranian women. In this regard, efforts have been made with an emphasis on genealogical methods of Foucault. New developments in the field of manipulating the body and the appearance of the layout from past to present, highlights the need for such a study. In the field of culture, a search of historical sources, as well as in new research, we see footprints of signs and symbols in which, the human being, from ancient times until present, has created for him/herself ways to convey meaning and exchange messages with different practices and mechanisms, through his/her body. This analysis shows that the bodies of women, have historically been influenced by discourses and powers in the context of social, cultural, political and religious contexts, and have been read and manipulated in this regard. There are changes in the realm of meanings and symbols of the body. In this study, we have tried to explore the manipulation of the body in three different historical periods (Imperial, Constitutional, Modernity), and in this regard, the focus is on the discovery of the body discourses, power analysis, strength analysis and accident analysis in Foucault’s methodology. The results show that women’s bodies in the discourse of the imperial and in the modern era, is interpreted around the central slab of discipline and change. This is while, in religious discourse, the body, under the affection of religion, has been moved toward twin thoughts and pluralism; and during the reform era, it has moved more to the side of consumerism, individuality, and tends towards plastic surgery.