از لاهور تا نیویورک: در جستوجوی «فضای سوم» در رمان بنیادگرای ناراضی
|
|
|
|
|
نویسنده
|
فرهمندفر مسعود ,علیزاده غیاث الدین
|
منبع
|
نقد زبان و ادبيات خارجي - 1398 - دوره : 16 - شماره : 23 - صفحه:249 -266
|
چکیده
|
واقعۀ 11 سپتامبر بهانهای به دست نوامپریالیسم امریکایی داد تا زیر لوای جنگ علیه تروریسم، گفتمان اسلام هراسی را تبلیغ کند. این واقعه بر ادبیات هم تاثیر گذاشت و نویسندگان بسیاری بر آن شدند تا به «دیگریسازیِ» مسلمانان و در کل مردمان خاورمیانه در روایتهای غربی پاسخ دهند. یکی از این نویسندگان محسن حمیدِ پاکستانی است که در رمان بنیادگرای ناراضی بهطور مستقیم و صریح ما را با ابعاد اقتصادیِ بیعدالتی فرهنگی و بینالمللی مواجه میسازد و از نقایص گفتمان جهانیشدن میگوید. این مقاله برساختهشدن سوژگیِ چنگیز، شخصیت اصلی رمان، را در حکم یک بیگانه و «دیگری» پس از 11 سپتامبر بررسی میکند. بنیادگرای ناراضی رمانی است که خواننده را مجبور میسازد به دروغهای پنهانشده در پس مقولههای کلی و تمامیتبخش همچون «غرب/شرق» و «ما/آنها» بهدقت بیندیشد. محسن حمید نشان میدهد که نقشۀ فرهنگی جهان به طراحی دوباره نیاز دارد زیرا فرهنگهای ملی بر مبنای محدودسازی بیگانه استوار گشتهاند، درحالیکه فرهنگها برخاسته از رفتار و اعمال مردمان است و اصالتی ذاتی و ناب ندارند. این مقاله میکوشد مفاهیم پیوندخوردگی هویت و فضای سوم را، از رهگذر بررسی شخصیت چنگیز، بررسی کند.
|
کلیدواژه
|
فضای سوم، 11 سپتامبر، دیگری، بنیادگرا ی ناراضی، محسن حمید
|
آدرس
|
دانشگاه علامه طباطبائی, ایران, دانشگاه ملایر, ایران
|
|
|
|
|
|
|