نسبت مفهومی «جهاد تبیین حقیقت» و «مطالبه ‏گری» در منظومه اندیشگی آیت‏ الله خامنه‌ای

انقلاب اسلامی با آرمان‏‌های عدالت، جمهوریت، قانون‏‌گرایی، عزت، استقلال، آزادی، اسلامیت و نظایر آن توانست به پیروزی برسد و محمل ساخت ایدئولوژی، قانون اساسی و نظام‌‏سازی نیز بر همین اساس پدیدار شد. چالش بسیاری از نظام‌‏های سیاسی در تحقق اهداف ایدئولوژی و نظام اعتقادی خود، ایستایی و انجمادی است که به دنبال تغییرات اجتماعی و تغییر نسلی در جامعه رخ داده و توان کنترل اجتماعی و قدرت اقناعی آن را کاهش می‏‌دهد که می‏‌تواند منجر به تضاد دولت ملت شود. امری که برای جمهوری اسلامی نیز می‌‏تواند حادث شده و یا موجود باشد. در این راستا اما رهبر انقلاب اسلامی با طرح دو مفهوم «جهاد تبیین« و «مطالبه‌‏گری» میان ایدئولوژی و آرمان پیوند زده و تلاش می‏‌کند تا آنچه ایدئولوژی انقلاب اسلامی بر آن استقرار یافته را حفظ کند و استمرار بخشد. مسئله پژوهش حاضر این است که: «چه نسبتی میان دو مفهوم جهاد تبیین و مطالبه‌‏گری در نظام اندیشگی آیت‏ الله خامنه‏‌ای وجود دارد؟» روش جمع‌‏آوری اطلاعات، اسنادی است و تحلیل داده‏‌ها نیز بر اساس روش تحلیل اسنادی و با استفاده از آرای اندیشمندانی چون مانهایم در تحلیل نسبت ایدئولوژی و یوتوپیا، اینگلهارت و روشه در تغییر نسلی و اجتماعی و سایر نظریه‌‏پردازان برای توضیح نسبت مفهومی مطالبه‏‌گری و تبیین حقیقت در اندیشه آیت ‏الله خامنه‌‏ای بهره گرفته شده است. پژوهشگران مقاله به این یافته رسیده‌اند که در اندیشه آیت ‏الله خامنه‏‌ای، جهاد تبیین به معنای ادراک ایدئولوژی انقلاب اسلامی در جامعه و مطالبه‏‌گری به معنای آرمان‏‌خواهی و پویایی مداوم در ایدئولوژی انقلاب اسلامی است.

the conceptual relationship of explanation jihad and demanding in the system of thought of ayatollah khamenei

with ideals of justice, republicanism, legalism, honor, independence, freedom, islamism, and the like, the islamic revolution could achieve victory, and ideology, constitution, and system building also arose from this foundation. the difficulty for many political systems in achieving the goals of their ideology and belief system is the stagnation and freezing that has occurred as an outcome of social and generational changes, which diminishes their social control and persuasive power, and can lead to conflict between the state and the nation. something that can also occur or exist in the islamic republic. in this regard, the supreme leader of the islamic revolution has linked ideology and ideals by proposing the two concepts of “explanation jihad” and “demanding” in an effort to preserve and propagate the ideology upon which the islamic revolution is founded. what is the relationship between the concepts of demand and explanation jihad in ayatollah khamenei’s worldview? the method of information collection is documentary, and data analysis is based on the documentary analysis method. the opinions of thinkers such as mannheim in analyzing the relationship between ideology and utopia, inglehart and roche in generational and social change, and other theorists to explain the relationship between ideology and ideals. in ayatollah khamenei’s thought, the concept of demanding and elucidating the truth has been incorporated. in ayatollah khamenei’s thought, jihad means understanding the ideology of the islamic revolution in society, and demanding means pursuing idealism and constant dynamics within the ideology of the islamic revolution, according to the article’s researchers.