مطالعه‌ی تطبیقی «تحلیل فرهنگی نظام سیاسی اسلام» در دیدگاه امام محمد غزالی و برتراند بدیع

به‌زعم مردم شناسان کلاسیک و جامعه شناسان تاریخی، شکل‌گیری نظامات سیاسی به پدیده‌ی اجتماعی اولیه‌ای مرتبط است که در همه جوامع به‌صورت نطفه‌ای وجود داشته است. بر این اساس برداشت جامعه‌شناسی از مفهوم فرهنگ، جهتی خاص به تحلیل نظام‌های سیاسی می‌بخشد و در درجه اول این امر مستلزم روشن ساختن نشانه‌های فرهنگی، یعنی همان نظام‌های معنایی است که در درون جامعه ادغام‌شده‌اند. مقاله‌ی پیش رو نیز تلاشی است جهت آشنایی با اندیشه‌های برتراند بدیع و ابوحامد محمد غزالی و مقایسه‌ی دیدگاه این دو اندیشمند در خصوص بنیان‌ها و ویژگی‌های فرهنگی اجتماعی نظام سیاسی اسلام. این مقاله برای بررسی رویکرد برتراند بدیع و غزالی از روش مقایسه‌ای بهره گرفته است. بر اساس داده‌های بدست آمده که عمدتاً از منابع دست‌اول و برخی تحلیل‌های سایر اندیشمندان بر نظریات مطرح‌شده برآمده است، تحلیل فرهنگی بدیع از نظام‌های سیاسی، با نظریه امام محمد غزالی در خصوص نظام سیاسی اسلام تا حد زیادی تطابق داشته و در مواردی نیز تفاوت‌هایی وجود دارد.

A comparative study of cultural analysis of the political system of Islam in the view of Imam Mohammad Ghazali and Bertrand Badie

According to classical anthropologists and historical sociologists, the formation of political systems is related to an early social phenomenon that has existed in all societies as a seed. Accordingly, the sociological understanding of the concept of culture gives a special direction to the analysis of political systems, and first of all, it requires the clarification of cultural symbols, ie the same semantic systems that are integrated within society. The present article is an attempt to get acquainted with the ideas of Bertrand Badie and Abu Hamed Mohammad Ghazali and to compare the views of these two theoretician on the foundations and sociocultural characteristics of the Islamic political system. This article uses a comparative method to examine Bertrand Badie and Ghazali’s approach. Based on the data obtained, which are mainly from firsthand sources and some analyzes of other theoretician on the proposed theories, Bertrand Badi’d’s cultural analysis of political systems is largely consistent with Imam Mohammad Ghazali’s theory of the Islamic political system. In some cases, there are differences.