جامعه‌ی خوب در اندیشه‌ی و آراء مفسرین اجتماعی قرآن

پیگیری و نیل به تحقق یک جامعه‌ی ایدئال و آرمانی و رقم زدن سعادت بشری نیز یکی از اهداف همیشگی رهبران و اندیشمندان در جوامع ‏بشری از گذشته تا به امروز بوده است. موضوع محوری این مطالعه نیز شناساییِ چیستی و مولفه‌های جامعه‌ی خوب در اندیشه‌ی مفسران ‏اجتماعی قرآن است. رویکرد این مطالعه از نوع مسئله‌محور بوده و در مواجهه با قرآن رویکرد تفسیر اجتماعی را پی گرفته‌ایم. این مطالعه با ‏اهتمام به هستی‌شناسی دینی اجتماعی و با محوریت نظریه‌ی توحیدی و فطرت و استفاده از رویکرد فراترکیب بدین نتیجه رسیده است که ‏یک جامعه‌ی خوب در اندیشه مفسرین اجتماعی قرآن از سه رکن فرد صالح یا انسان کامل الهی، اُمِت وسط و حکومتِ الهیِ معقول مبتنی بر ‏ولایت‌فقیه تشکیل‌شده است. همچنین نتایج کدگذاری این مطالعه گویای آن است که جامعه‌ی خوب اسلامی واجد مولفه‌هایی مانند توحید ‏باوری، آزادی، عملِ صالح (حَسَن)، نظارت و ایمانِ متعهدانه، عدالت و برابری، اعتماد، وحدت و برادری، نظم و قانون‌گرایی، برقراری حکومت ‏ولایت‌فقیه و مشارکت و مردم‌سالاری دینی است. مدل جامعه‌ی خوب اسلامی بر انواع رابطه میان انسان و خدا، انسان و خود، انسان و جامعه و ‏انسان و حکومت اعتناء کرده است. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد ایدئولوژی جامعه‌ی خوب اسلامی، ایدئولوژی است جمع‌گرا، خدامحور، ‏کمال‌جو، وحدت‌گرا، نظارتی و مشارکتی. جامعه‌ی خوب از منظر اسلام و قرآن، یک اُمت دینی خردمند، منسجم، پویا، متکامل و متعادل است ‏که مسیر سعادت جویی را تا نیل به حیات طیبه می‌پیماید.‏

Good Society in Contemporary Thinking Paradigms and ‎Presenting a Good Society Model Based On the Holy Quran

The pursuit and realization of an ideal society and cultivating human wellbeing has ‎been one of the main goals of the leaders and thinkers in human societies from the past ‎to the present day. The history of mankind is the proof that the thought of achieving ‎individual and collective prosperity and the formation of a flawless society have been ‎the major concerns for thinkers and leaders of human societies. The realization of a ‎good society is sometimes called a righteous society, a clean life, a perfect community, ‎utopia, an adorable society, an advanced and pious society, and a creative society, a ‎correlated, coherent and organic system.‎ To accomplish this goal, this paper attempts to answer these questions‎1‎‏. ‏What is a good society in contemporary intellectual systems and how is it defined?‎‎2‎‏. ‏What is the model and pattern of a good society based on the text of the Quran‏?‏The study is conducted within the framework of the qualitative method of metasynthesis using ‎the sevenstep technique of Sandlowski and Barroso. Metasynthesis is a method in which the ‎qualitative studies are combined together, their similarities and differences are compared, their ‎findings are translated into each other and a new interpretation of their sets is obtained. This ‎interpretation can lead to a more comprehensive explanation of the phenomenon under study, or ‎create new theories in explaining the phenomenon examined.