سیاست اجتماعی به عنوان متن و گفتمان

بازشناسی مفاهیم و شناخت درستِ دلالت ضمنی آنها، یکی از پیش‌شرط‌های کاربست آنان در بافت‌های گوناگون است. مقاله حاضر با رویکرد تحلیلی و نظری، ضمنِ به‌پرسش‌گرفتنِ تعاریف متعارف از سیاست اجتماعی، با رویکرد تحلیل انتقادی، سیاست اجتماعی را تلفیقی از متن و گفتمان معرفی و آن را براساس دو خصیصه متنی و گفتمانی مفهوم‌سازی می‌کند. در این معنا، سیاست اجتماعی مبتنی بر روابط قدرت و جنبه‌ای از عقلانیتِ حکومت و دستگاه ایدئولوژیک آن است. این در حالی است که تمامی تعاریف متعارف از سیاست اجتماعی، فارغ از لنز هستی‌شناسانه درباب حقیقتِ سیاست اجتماعی، یا آن را به عنوان ابزاری برای نیل به توسعه دیده (نگاه کارکردی) و یا در قالب تعاریفی هدف‌گرا، صرفاً بر اهداف آن (نگاهی هدف‌محور) تاکید می‌ورزند. مقاله، ضمن تقابل این دو رویکرد، مفهوم‌پردازی جدیدی از سیاست اجتماعی ارائه کرده و افق‌های جدید و بیشتری را در عرصه نظریه و پژوهش در زمینه سیاست اجتماعی می‌گشاید.