به سوی درک زیباشناختی از فرهنگ: نظریه‏ی «برنامه‏ی قوی» در جامعه‏شناسی فرهنگی جفری الگزاندر

«برنامه‌ی قوی» در جامعه‌شناسی فرهنگی، گرچه به‌مرور و تدریجی، اما در پاسخ به چالش‌های نظریه‌ی جامعه‌شناختی فرهنگ شکل گرفت. یکی از این چالش‌ها، مبهم بودن مفهوم‌پردازی‌ها از فرهنگ بود. ابهام، گرچه به تلقی دوگانه‌ی ادبی و اجتماعی از فرهنگ تقلیل می‌یافت، ولی مسئله‌ی اساسی درواقع مبهم بودنِ جایگاهِ تبیینیِ فرهنگ بود. جامعه‌شناسی فرهنگی می‌کوشد تا با قائل شدن نقش علّی برای فرهنگ، جایگاه ویژه و متمایزی به این مفهوم بدهد و بدین‌وسیله به نظریه‌های جامعه‌شناختی فرهنگ، قدرت تبیینی بیش‌تری ببخشد. چنین رویکردی اقتضا دارد تا از منابع مفهومیِ غنی در نظریه‌ی ادبی از ارسطو گرفته تا کنون در نظریه‌ی جامعه‌شناختی فرهنگ استفاده شود. «برنامه‌ی قوی» می‌کوشد تا چنین امکانی را فراهم آورد.

Towards aesthetic understanding of Culture: Jeffrey Alexander’s ‘Strong program’ theory in ‘Cultural Sociology’

In response to deficiencies of sociological theories of culture, Jeffrey Alexander, has shaped ‘Strong program’ in ‘Cultural Sociology’. One of these deficiencies was ambiguity in conceptualizations of culture. Ambiguity, although reduce to the dual (literary social) perception of culture, but   underlying problem, in fact, was ambiguousness of explanatory status of culture. By maintaining a causal role for culture, Cultural Sociology tries to give a special and distinct status to this concept. This idea can give further explanatory power to the sociological theories of culture. Such an approach demands using rich conceptual resource of literary theory – from Aristotle to Fry and Brooks in the sociological theories of culture.  ‘Strong program’ tries to provide such a possibility.