بازآفرینی (بازپیوند) مفهوم فضا-زمان: به سوی جامعه‌شناسی مسطح

فضا خمیره‌ای است که ما به سان هستی‌های اجتماعی در، به واسطه و پیرامون آن می‌کوشیم تا زندگی‌هایمان را بسازیم. در حقیقت فضا در تمام لحظه‌های زندگی ما حضور/بروز دارد. اما فهمِ از فضا در طول تاریخِ این مفهوم، دچار چندین گسست‌ شده است. از درک دکارتی-نیوتنی چون امری مطلق، تا فهم نسبی لایبنیتزی تا گسست انیشتینی که به فهم رابطه‌ای از فضا انجامید. با چرخش فضایی قرن 20 فضا/امرفضایی از سایه زمان/امر تاریخی بیرون آمد. پس از چرخش فضایی، درک لوفوری از فضا و پیروان بعدی آن در سنت مارکسیستی چون هاروی، کاستلز، سوجا و غیره به فهم مسلط از فضا تبدیل شد. فهمی که ادراک دقیق مفهوم فضا-زمان را با خلل مواجه می‌سازد. پژوهش حاضر از نوع کیفی و با استفاده از روش اسنادی و با رویکردی انتقادی به بررسی عمیق تاریخ فضا-زمان، پاردایم‌های مختلف در این زمینه و کاستی‌های آنها پرداخته و در نهایت رویکرد لاتور به منظور تقریر و بازآفرینی مفهوم فضا-زمان انتخاب شده است.از آنجا که فضا هیچ جز رابطه‌ی بین اشیا نیست، به منظور درک دقیق آن نیز ناگزیر به انتخاب پاردایمی هستیم که هستی‌شناسی رابطه‌ای را در سطح بنیادین آن پی‌ریزی می‌کند.با استفاده از مفاهیم لاتور چون شبکه، کنشگران، عاملیت یکسان انسان/غیرانسان (تقارن هستی‌شناختی)، جعبه سیاه، پیوند و ترجمه مدل مفهومی پیشنهاد دادیم که در درک دقیق‌تر و عینی‌تر فضا-زمان به ما کمک می‌کند.می توان گفت برای شناخت فضا-زمان یک پدیده کافی است شبکه‌ی (با دقایق لاتوری) آن را بررسی کنیم.امری که ما را به سمت هستی‌شناسی رابطه‌ای و جامعه‌شناسی مسطح رهنمون می سازد

reassembling the concept of space-time: towards a flat sociology

space is the dough that we,as social beings,try to build our lives in, through and around.the understanding of space has undergone several ruptures throughout the history of this concept.from cartesian-newtonian understanding as an absolute thing,to leibniz’s relative understanding, to einstein’s discontinuity,which led to the understanding of a relation of space.with the spatial turn of the 20th century, space/spatial matter came out of the shadow of time/historical matter.the current research is of a qualitative type,using documentary method and with a critical approach,to deeply examine the history of space-time, different paradigms in this field and their shortcomings.and finally, latour’s approach has been chosen to explain and reassembling the concept of space-time.since space is nothing but the relationship between objects,in order to understand it accurately,we are forced to choose a paradigm that bases the ontology of a relationship at its fundamental level.using latour’s concepts such as network, actors, the same human/non-human agency (ontological symmetry),black box, association and translation.we proposed a conceptual model that helps us in a more accurate and objective understanding of space-time.it can be said that in order to understand the space-time of a phenomenon, it is enough to examine its network .this leads us to relational ontology and flat sociology.