بررسی نقش روشنفکر در جامعه در سه نمایشنامه از پشت شیشه‌ها، ارثیه ایرانی و صیادان
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
دادخواه تهرانی مریم ,زاهدی فریندخت
|
|
منبع
|
مطالعات جامعه شناختي - 1396 - دوره : 24 - شماره : 2 - صفحه:629 -650
|
|
چکیده
|
دهه‌های 1340 و 1350 در ایران، به لحاظ اجتماعی دهه‌های پرتلاطمی محسوب می‌شوند. در این دوران تئاتر نیز به شکلی بی‌سابقه رو به گسترش است. اما این نهاد فرهنگی که نمادی از روشنفکری محسوب می‌شود، دیدگاه‌های متفاوتی را در مورد نقش روشنفکر در جامعه مطرح می‌کند. در میان این آثار، آثار اکبر رادی نقش قابل‌توجهی دارند. این مقاله ضمن ارجاع به مفهوم ایدئولوژی نزد آلتوسر و بررسی شرایط تولید از منظر تری ایگلتون، با توجه به ایدئولوژی‌ها و وضعیت اجتماعیسیاسی ایران در دهه‌های ذکرشده، در پی تحلیل سه اثر از اکبر رادی برمی‌آید. نمایشنامه‌های از پشت شیشه‌ها، ارثیه ایرانی، و صیادان در همان سال‌ها چاپ و اجرا شده‌اند و نگاهی ویژه را در مورد نقش روشنفکر در جامعه عرضه می‌دارند. آنچه از روشنفکر در این پژوهش پیش روست، نقشی است که پیر بوردیو برای روشنفکر در نظر می‌گیرد: تعهد و آموزش. نمایشنامه‌های موردبحث نیز باوجود تفاوت‌ها، در نوع نگاه به روشنفکر به‌عنوان نیرویی مخالف در جامعه که در پی آگاهی‌بخشی است، اشتراکاتی دارند. البته لازم به ذکر است که این نقش در این آثار بسیار چالش‌برانگیز نشان داده شده است و نوشتار پیش رو نیز در پی بررسی همین چالش‌هاست.
|
|
کلیدواژه
|
ایدئولوژی، شرایط تولید اثر، روشنفکر، اکبر رادی، تحلیل نمایشنامه
|
|
آدرس
|
دانشگاه تهران، پردیس هنرهای زیبا, دانشکده هنرهای نمایشی و موسیقیپردیس هنرهای زیبا, ایران, دانشگاه تهران، پردیس هنرهای زیبا, دانشکده هنرهای نمایشی و موسیقی, گروه هنرهای نمایشی, ایران
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|