فرا داستان تاریخ نگارانه در عذابات المتنبی فی صحبه‌ کمال ابودیب والعکس بالعکس اثر کمال ابودیب

فراداستان به داستان هایی اطلاق می شود که به شکلی آگاهانه توجه خواننده را به تصنعی بودن داستان جلب می‌نماید. فراداستان تاریخ نگارانه با برساخته‌نمایی رویدادهای تاریخ و تلفیق آن با داستان، خواننده را در درک رخدادهای تاریخ دچار تردید می‌سازد. ادبیات عربی طی قرن بیستم در سایۀ تحولات ادبیات غرب، دستخوش تغییرات مهمی شد و داستان‌پردازان به‌‌شکل چشمگیری از جریان پست‌مدرنیسم ادبی تاثیر پذیرفتند. عذابات المتنبی فی صحبه‌ کمال ابودیب والعکس بالعکس اثر«کمال ابودیب» (1942م) داستان‌پرداز و منتقد سوری را می توان به لحاظ ساختار و محتوا، در زمره‌ چنین آثاری به‌حساب آورد. ابودیب در این اثر تلاش می‌کند با دستمایه قراردادن رخدادهای دوران متنبی، شاعر بزرگ عرب و پیوند زدن آن با تجربۀ معاصر به معرفت نوینی از انسان معاصر، جهان هستی و تاریخ عرب برسد. در پژوهش حاضر تلاش بر آن است تا با تکیه ‌بر روش توصیفی تحلیلی، این اثر از جنبه های فراداستان تاریخ‌نگارانه موردبررسی قرار گیرد. نتایج نشان می دهد «ابودیب» با بازخوانی شخصیت های تاریخی از دوره ها و تمدن های مختلف و برهم‌زدن نظم خطی رخدادهای تاریخی و فروپاشی زمانِ تاریخی سعی بر انکار آگاهانه‌ رخدادهای دوران متنبی دارد و با کمک این ابزار، غایت‌مندی تاریخ را به چالش کشیده و با درهم‌شکستن مرزهای مکانی، زمینه‌ چندخوانشی را درخواننده پدید می‌آورد.

The study of historical meta-information in Al-Mutanabbi’s suffering with perfection of Kamal Aboudib and vice versa

Metafiction is a form of literature that emphasizes its own artificiality in a way that continually reminds the reader of the fictitiousness of the work. Historiographic metafiction is a term used for works of fiction which combine the literary devices of metafiction with historical fiction. The contributors maintain that the Arabic literature reflects the Western postmodern conditions without denying its own traditions. As such, the Arabic literature paves the way for an important cultural dialogue between East and West. The novel AlMutanabbi’s suffering with perfection of Kamal Aboudib and vice versa, authored by Kamal Aboudib,a Syrian narrator and critic, is one of the works of Metafiction in terms of structure and content. The author has attempted to describe the events of AlMutanabbi’s life, the great Arab poet, and relates him to the problems of contemporary man, the world and Arab history. In this research, based on the descriptiveanalytical method, we try to find the historical aspects of metafiction in this fiction. The results of the research indicate that the use of historical characters from different periods as well as the deliberate denial of some real events in the life of the poet refers to the future perspective of the history. It is also shown that many of the writing scruples and conventions available in history books have been violated by postmodern writers. Indeed, they have crossed the boundaries of time and place.