تحلیل کاریکلماتور در شعر «احمد مطر» و استراتژی های بیانی آن

طنز و مطایبه قالب‌ها و سبک های متعددی دارد که یکی از این قالب‌ها «کاریکلماتور» است؛ گونه‌ای از نوشته کوتاهِ مطایبه‌آمیز که به قصد برجسته سازی تضادها، با نگرشی متفاوت به دنیا و پدیده‌های پیرامون آن توجه می‌کند. در میان طنزپردازان معاصر عربی، «احمد مطر» یکی از پرکارترین و نامدارترین آنان در این زمینه محسوب می‌شود؛ وی به عنوان شاعری متعهد، در اشعار خود سیرت سوژه‌های خود را بازآفرینی می‌کند و از رهگذر آن، تضادهای معنوی و ناهمسویی حرف با عمل و ناهماهنگی صورت با سیرت آنان را فرادید مخاطبان اشعار خویش قرار می دهد. نگارندگان در جستار پیش روی برآنند تا با بهره‌گیری از روش توصیفی تحلیلی، در گام نخست به تعریف و ارائه نمونه هایی از کاریکلماتور در شعر «احمد مطر» به عنوان پیشگام این فن در ادب معاصر عربی بپردازند و در گام بعدی به دسته بندی و تشریح برخی از استراتژی هایی که شاعر در کاریکاتورنویسی از آنها بهره جسته، اقدام نمایند. از آنجا که «احمد مطر» کاریکاتوریست نیز بوده، لذا برای نشان دادن قابلیت ارجاع تصویری کاریکلماتورهای ِوی، چند کارتون و طرح کاریکاتوری ضمیمه‌ کاریکلماتورهایش شده است. نتیجه‌ پژوهش حاکی از این است که «احمد مطر» با بهره گیری از شیوه کاریکاتورنویسی و نشان دادن تناقضات و تفاوت های موجود، از سویی نقاب را از چهره‌ حاکمان بی عمل و بیهوده گوی کشورهای عربی کنار می‌زند و از دیگر سو، بی‌تفاوتی و انفعال شهروندان عرب را فرادید مخاطبان خویش قرار می‌دهد و از رهگذر آن، رویای  رسوایی حاکمان و اصلاح مردم سرزمینش را در سر می‌پروراند.

Analysis of karikalamator in Ahmad Matar’s poetry and its rhetorical strategies

There are a plenty of templates and styles for the comic genre of writing. One of these templates is karikalamator, a kind of writing stunt from a different point of view to highlight the contradictions of the world and the phenomena in it. Among contemporary Arab comedians, Ahmad Matar is one of the most prolific and famous authors in this field. As a committed poet, in his poems, he recreates his subjects in his poems and presents the spiritual conflicts and inconsistencies of speech and action to his audience. In his caricatures, he uses some tools and strategies like alliteration, personification, simile, allusion, Irony, paradox, antonomasia, and halftruth. In this article using a descriptiveanalytical method, first, the samples of his karikalamator are presented in the poems of Ahmad Matar as a master of this technique in the contemporary Arabic literature. Then, the strategies that have been used by the poet are categorized and described. Since Ahmad Matar was a caricature designer, some cartoons and caricature patterns have been attached to his karikalamator to show the visual capability of his karikalamator. The results of the research reveal that Ahmad Matar utilizes karikalamator as a method to show the existing contradictions and differences on the one hand and to unmask the reality of inactive and garrulous governors as well as the indifference and incuriosity of Arab citizens on the other hand. In this regard, he dreams of the ignominy of governors and betterment of the people of his land.