بررسی مضامین رئالیستی متاثر از نگرش اسلامی در نمایشنامه «حبل الغسیل» علی احمد باکثیر

واقع‌گرایی (رئالیسم) تحلیل اجتماعی و بررسی تجسم زندگی انسان در جامعه، روابط میان فرد و جامعه و ساختمان خود جامعه است. رئالیسم بمثابه یک مکتب ادبی در آثار قرن بیستم به‌ویژه داستان و نمایشنامه پدیدار گشت. در این میان، نمایشنامه به‌عنوان یک اثر هنری قابل ‌اجرا، در ترسیم واقعیت‌های جامعه نقش مهمی ایفا می‌کرد. «علی احمد باکثیر» (19691910) نویسنده‌ واقع گرای مسلمان و متعهد عرب در قرن بیستم است که اسلام گرایی ادبی وی در آثارش کاملاً هویدا می باشد. نمایشنامه‌ «حبل الغسیل» از آثار رئالیستی وی به شمار می آید که نگرش اسلامی نویسنده در آن مشهود است و وقایع مصر را در زمان حکومت سوسیالیست‌ها به تصویر می‌کشد. پژوهش حاضر می کوشد با روش توصیفی تحلیلی و استخراج نمونه هایی از مضامین رئالیستی از گفتگوهای نمایشنامه‌ «حبل الغسیل»، چگونگی ظهور مضامین فوق را در این نمایشنامه بررسی نماید و از این طریق به دیدگاه نویسنده در تبیین اوضاع جامعه مصر پی ببرد. یافته های پژوهش نشان می دهد که نگرش اسلامی نویسنده در گفتگوهای نمایشی، غالباً به صورت انتقاد از جامعه‌ سوسیالیستی و طرفداران آن نمود یافته است. از سوی دیگر، «باکثیر» در به تصویر کشیدن مضامین رئالیستی در اغلب موارد، اصل اعتدال را در کلام خود رعایت کرده؛ امّا در گفتگوهایی که برای تبیین چهره‌ «عبدالکریم قاسم» و قیام شعوبیه به کارگرفته، تا حدی افراط و تندروی نموده است.

The Study of Realistic Concepts Influenced by the Islamic Attitudes in the drama “Hablol Qasil” by Ali Ahmad Baksir

Realism is the social analysis of the embodiment of human life in the society, the relationship between individuals and the society, and the very structure of the society. As a literary school, realism appeared in the 20th century works especially in stories and dramas. In the meantime, plays, as the dramatic works of art played an important role in displaying the realities of the society. Ali Ahmad Baksir,(19101969) was an Arab committed Muslim author who practiced realism in this era. His Islamic attitudes are quite evident in his works. His “Hablol Ghasil” is a realistic drama which shows the events and happenings in Egypt in the time of socialists. Through the descriptiveanalytic method and by extracting examples of realistic themes from the dialogues of this drama, the present study seeks to study the emergence of realistic concepts in this drama to find out his views of the circumstances in Egypt. As the findings show, the author’s Islamic approach in the dialogues often critically addresses the socialist society and his supporters. The author has a moderate position in expressing realistic themes, but the conversations used to explain the image of Abdul Karim Qassim and the uprising of Sho’ubieh somewhat extreme.