رسالت باورهای عامیانه در رمان «ریح الجنوب» با تکیه بر تابو و خرافه

فرهنگ عامیانه، فرهنگ و دانش بومی است که امور ملموس و غیرملموسی مانند عقاید، آداب و رسوم، دانش، تکنولوژی و طبابت عمومی را شامل می شود. تابو و خرافه، باورهای عامیانه ای هستند که انعکاس آنها در متون ادبی، تاثیر زیادی بر افکار و باورهای توده های مردم دارد. عبدالحمید بن هدوقه‌ نویسنده‌ الجزایری در رمان  ریح الجنوب جلوه هایی از فرهنگ عامیانه را به تصویر کشیده است. این پژوهش به روش توصیفی – تحلیلی و نقدی ضمن بررسی موضوعات و اهدافی که نویسنده برای بیان آنها از عناصر تابو و خرافه استفاده نموده، به این نتیجه رسید که هدف نویسنده از پرداختن به ویژگی ها و شاخصه های اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی کشور و توصیف الجزایر سنتی و مقایسه‌ آن با الجزایر مدرن و امروزی، ترسیم بهتر چالش های فکری نسل جوان و گذشته و به نقدکشیدن این سنت ها بوده‌است. وی این سنت ها را با در نظرگرفتن مقتضیات زمانه و سیر تحول داستان، در طیف وسیعی از تابوها و خرافه ها به تصویر کشیده؛ تابوی جزاء، مکان، انحصار زن و محدودیت معاشرت اجتماعی دختران، مصادیقی از تابوها و قراردادن ظروف سفالین روی قبرها به منظور سیراب کردن روح آنها، اعتقاد به پرخوری در مراسم عزای متوفی با هدف رساندن رحمت و ثواب بیشتر به وی، نسبت دادن بروز مشکلات و حوادث ناگوار به جن و ارواح و زبان گذاشتن دراویش بر داس های گداخته برای استجابت دعای نزول باران، نمونه های آشکاری از خرافات در رمان ریح الجنوب است.

The mission of folk beliefs in the novel Rih al Djanoub: A focus on taboos and superstitions

The folk culture denotes the aboriginal culture and knowledge covering tangible and intangible entities such as literary and artistic products, beliefs and customs, science and technology, and the common practices. Taboos and superstitions are the manifestations of popular beliefs, whose reflection on literary texts, similar to proverbs, anecdotes and myths, has a profound effect on the hearts and minds of the masses. The Algerian author Abdelhamid Ben Hadduga, the author of Rih aljanoub, has portrayed the numerous manifestations of popular culture in this novel, as in other literary works by this author. While examining the purposes and themes in which taboo and superstition are employed by Ben Hadduga, this research is built on a descriptiveanalytical and critical approach to find out Ben Hadduga’s goal in addressing social, economic, and social characteristics as well as describing the traditional and modern Algeria. His work presents a better portrayal of the intellectual challenges of the younger and older generations and occasionally criticizes the traditions. He depicts these traditions in a wide range of taboos and superstitions by considering the circumstances of the time, events, and the evolution of the story. Punishment, place, monopoly of women, and the restricted social interactions of girls are the examples of taboos. Moreover, a few clear examples of superstitions in the Rih aljanoub novel include placing earthenware on graves to water souls of the dead, overeating at funerals to bestow more mercy upon the deceased, attributing problems and adversities to fairies and spirits, and putting the tongue on red hot sickles by dervishes to pray for rain.