وارونگی تقابل اسارت و آزادی در مجموعه‌ «دمشق الحرائق» اثر «زکریا تامر» با نگرشی شالوده شکنانه (بررسی موردی دو داستان کوتاه وجه القمر، موت الشعر الاسود)

شالوده شکنی در اواخر دهۀ شصت قرن بیستم میلادی، از بطن ساختارگرایی سربرآورد. نقد شالوده شکن با نقض متافیزیک حضور، توسط «ژاک دریدا» (1930-2004م) مطرح شد که در آن، سویۀ کلام محوری متن نقض شده و به تمام سویه های آن توجه می شود. هدف از همه جانبه نگری در این رویکرد نقدی، جستجوی معانی پنهان متن و ابعاد متافیزیکی آن است. مجموعۀ «دمشق الحرائق» از مجموعه داستان های کوتاه «زکریا تامر»، نویسندۀ سوری جهان عرب است. این مقاله با انتخاب دو داستان کوتاه «وجه القمر» و «موت الشعر الاسود» از این مجموعه، با بکارگیری رویکرد شالوده شکنی، با شیوه ای جدید به واکاوی متنِ آن پرداخته است. روش پژوهش، شالوده شکنی به شیوه‌ توصیفیتحلیلی است و پس از تحلیل مشخص گردید که مهمترین تقابل موجود در داستان ها میان امید/ناامیدی، عزت/ذلت، و اسارت/آزادگی می باشد همچنین از تحلیل این تقابل ها و شالوده شکنی آن ها چنین بر می آید که وجود وارونگیِ تقابل در داستان ها نشان دهندۀ عدم پذیرش قطب برتر توسط طبقۀ مظلوم است که می توان آن را عدم آگاهیِ آن ها یا عدم وجود قدرت برای مقابله با آن دانست.

The inversion of the contradiction of captivity and freedom in the short story collection Dimashgh al-Ḥaraegh by Zakaria Tamer: A case study of the two stories Wajh al-ghamar and Mawt al-Sha’r al-Asvad using a deconstruction approach

The phenomenon of deconstruction emerged in the late sixties of the twentieth century from the point of view of structuralism. Associated with breach of the metaphysics of presence, deconstructing criticism was raised by Jacques Derrida, within which the verbal/parole aspects of the texts are violated. The purpose of this comprehensive outlook is to delve into the hidden meanings of the text and its metaphysical dimensions. Dimashq alḤarāʼiq was written byZakaria Tamer, a wellknown short story writer in the Arab world. This article deals with the collection of two short stories, Mot alSha’r alAsvad and vajh alghamar by analyzing the text using the deconstruction approach. The research method is descriptiveanalytic. After the text analysis, it emerges that the main contradictions in the stories are hope / despair, dignity / inferiority and captivity / freedom. By analyzing these contradictions and deconstructing them, it is concluded that the existence of contradictory inversion in the stories is due to the disapproval of the higher classes by the oppressed lower class, which is attributed to the lack of knowledge or the lack of power for confrontation.