بررسی هنجار گریزی نوشتاری در اشعار سمیح قاسم بر اساس نظریه لیچ

آشنایی زدایی، یکی از مهمترین عناصر سبک ساز در یک متن ادبی به شمار می‌رود که طرز بیان ویژه ادیب را مشخص می ‌کند. این تکنیک زبانی، گونه‌ های مختلفی دارد که یکی از آن ‌ها خروج از نرم معمول نوشتار است. هنجار گریزی نوشتاری در واقع تغییر صورت نوشتاری کلمه یا متن است که معانی جدیدی به متن اضافه می ‌کند. بسامد چنین سبکی در شعر سمیح قاسم چنان زیاد است که به نوعی ذاتی اشعار او شده‌است. بدین ترتیب، مقاله حاضر تلاش کرده است تا با شیوه توصیفی تحلیلی و با ارائه شواهدی که دال بر هنجارگریزی نوشتاری است، گونه‌های مختلف هنجارگریزی نوشتاری را در دیوان سمیح قاسم مشخص کرده، سپس هدف شاعر را از به کارگیری چنین سبکی مورد بررسی و تحلیل قرار دهد. نتایج این پژوهش حاکی از آن است که شاعر به شیوه‌های زیر سعی نموده است در شکل نوشتاری خود تغییر ایجاد نماید: 1 جدانویسی حروف واژه‌ها و استفاده از علامت نگارشی 2 نوشتن پلکانی و عمودی سطرهای شعری 3 به کارگیری وام واژه‌هایی از زبان عبری و انگلیسی 4 استفاده از اشکال هندسی و شکل تصویری اعداد. هدف شاعر از کاربرد چنین اسالیبی در نوشتار، علاوه بر انتقال اندیشه و احساس به خواننده، دیداری کردن شعر وتجسم بخشیدن به مفهوم آن است.

The study of deviation from writing norms in poems of Samih Qassem based on the Leach theory

Defamiliarization is one of the most important stylemakers in a literary text that defines the special expression of the author. Through his literary work, the author tries to draw the audience’s attention with different techniques one of which is deviating from the usual forms of writing. In fact, deviation from writing norms is the change of the written form of a word or a text that leads to the change of the meaning of that word or text. The frequency of this phenomenon is very high in the poetry of SamihQassem. It is practiced on the purpose of attracting the audience’s attention and adding new meanings to the text. This research aims to identify various forms of deviation in the poetry of Samih Qassem through a descriptive analysis method and provide examples that confirm the deviation in his writings. Then, the paper examines the poet’s purpose of employing such a style. The poet has used this style to convey certain feelings to the reader, get the poem visualized, and embody the concepts.