تاثیر راهبرد ترجمه بر خطاهای دستوری و واژگانیِ فارسی‌آموزان چینی در نگارش به زبان فارسی

از آن‏جا که مهم‌ترین و کاربردی‌ترین مرحله در فرایند بررسی و واکاوی خطاهای زبانی یادگیرندگان زبان دوم/خارجی، یافتن راهکارهایی برای کاهش این نوع خطاها می‌باشد، پژوهش حاضر به بررسی تاثیر به‌کارگیری «راهبرد ترجمه» بر کاهش میزان خطاهای دستوری و واژگانی فارسی‌آموزان چینی پرداخته است. به همین منظور، از 12 فارسی‌آموز چینی پیشرفته خواسته شد که در دو مرحله، به نگارش یک متن به زبان فارسی بپردازند. در مرحله‌ی اول یک متن را مستقیماً به زبان فارسی ‌نوشتند و در مرحله‌ی دوم (دو هفته پس از مرحله‌ی اول)، یک متن درباره‌ی همان موضوعِ مرحله‌ی اول، به روش ترجمه‌ای؛ بدین معنی که ابتدا متنی را به زبان مادری (چینی) نوشتند، سپس آن را به فارسی ترجمه نمودند. بررسی متن‌های نوشته شده توسط فارسی‌آموزان، این یافته‌ها را در پی داشت: هرچند راهبرد ترجمه، منجر به افزایش تعداد واژگان متن‌های ترجمه‌ای (نسبت به متن‌های نوشته شده به روش مستقیم) شد، این راهبرد در مورد خطاهای واژگانی و خطاهای دستوری نتیجه‏ی یکسانی نداشت؛ بدین معنی که در مورد سه نوع خطای دستوری و یک نوع خطا‌ی واژگانی، راهبرد ترجمه توانست باعث کاهش چشمگیر تعداد خطاها گردد، اما در مورد شش نوع خطای دستوری و سه نوع خطای واژگانی، این راهبرد تاثیر مطلوبی نداشته و باعث افزایش تعداد خطاها گشت. در خصوص یک نوع خطای واژگانی، و دیگر خطاهای دستوری نیز کاهش یا افزایش ناچیزی در تعداد خطاها مشاهده شد. همچنین، در حالی که تعداد «غلط‌های املایی» در زمان نگارش به روش ترجمه‌ای با کاهش همراه بود و تعداد جملات ساده و مرکب نیز افزایش یافت، به‌کارگیری «عوامل انسجامی» صحیح با افت مواجه بوده است. در نتیجه‌، برخلاف برخی تاثیرات مثبت بر کاهش بعضی خطاهای دستوری، واژگانی، و غلط املایی، نمی‌توان راهبرد ترجمه را راهبرد چندان مناسبی برای کاهش خطاهای واژگانی و دستوری در مهارت نگارش فارسی‌آموزان چینی محسوب کرد.

The Effect of Translation Strategy on Lexical and Grammatical Errors of Chinese Language Learners Writing Persian Texts

The most important and practical phase of analyzing the linguistic errors of second language learners is to find the solutions to decrease these errors. To that end, the present study examined translation strategy to decrease the number of grammatical and lexical errors of Chinese language learners learning Persian. Twelve Chinese language learners were asked to write a text in two stages. First, they wrote a text in Persian, and next they wrote a text on the same topic in Chinese and translated it into Persian after two weeks. The analysis of written texts showed that although translation strategy increased the number of vocabulary items of in translated texts, it did not have any effect on lexical and grammatical errors. Translation strategy decreased three types of grammatical errors and one type of lexical error. However, it increased six other types of grammatical and lexical errors. Further, although translation strategy decreased the number of “spelling errors” and increased the number of simple and compound sentences, it decreased “cohesive devices”. These findings suggest that despite its positive effect on some grammatical, lexical, and spelling errors, translation strategy does not seem to be an effective method to reduce lexical and grammatical errors of Chines language learners who write Persian texts.