تحلیل مجموعه کتاب‌های «زبان فارسی» از منظر نشانه‌شناسی فرهنگی

این پژوهش، به تحلیل فرهنگ و آموزش آن در مجموعه کتاب‌های «زبان فارسی»، تالیف صفّارمقدم، می‌پردازد. به این منظور، رویکرد «نشانه‌شناسی فرهنگی مکتب تارتو- مسکو» به عنوان مبنای نظری این پژوهش در نظر گرفته شده و مفاهیم موجود در این رویکرد، نظیر «سپهر نشانه‌ای»، «مرکز و حاشیه» و «متن» و نیز برخی الگوهای ارائه‌ شده برای این رویکرد در زمینه‌ی فرهنگ و تعامل فرهنگی مورد توجه قرار می‌گیرد. در این مقاله، همچنین، تبیین و الگویی نظری از آموزش زبان و فرهنگ پیشنهاد می‌گردد. در این الگوی پیشنهادی، فرایند آموزش و یادگیری زبان به مثابه‏ی گفتگویی فراگیر میان دو فرهنگ در نظر گرفته شده و نحوه‏ی تشکیل سپهر نشانه‌ای زبان تازه، در درون سپهر نشانه‌ای زبان «خود»، با توجه به نوع جذب رمزگان‌های زبان تازه و نیز فراهم‌شدن زمینه‏ی رشد و در نهایت، استقلال نسبی این سپهر به منظور تولید متن‌ و ارتباط زبانی توضیح داده خواهد شد. در ادامه، با استفاده از رویکرد «نشانه‌شناسی فرهنگی» و تبیین پیشنهادی برای آموزش زبان و فرهنگ، نحوه‏ی بازنمایی‌ رمزگان‌های پوشاک، خوراک، مکان و جنسیت در ارتباط با «خود» و «دیگری» فرهنگی در این مجموعه کتاب‏ها بررسی و مشخصه‌های سوگیری، تکرار، حضور و غیاب سوژه و بسندگی رمزگانی به عنوان مشخصه‌های اصلی بازنمایی رمزگان‌های فوق، شناسایی و تحلیل می‌شوند. نتایج این تحلیل نشان می‌دهد نحوه‌ی بازنمایی‌ها در این مجموعه، چندان در جهت الگوی تعاملی «هم‌‌خود و هم‌دیگری» و گفتگوی فراگیر فرهنگی نیست.

Analysis of Zabane Farsi Book Series Based on Cultural Semiotics

The present study analyzes the education and culture in “Persian Language”, the book series authored by Ahmad Saffar Moghaddam. To do so, Tartu Moscow’s approach to cultural semiotics was employed as theoretical framework in which, concepts such as semiosphere, text, center and periphery. In addition, the present study is an attempt to introduce a theoretical framework in which teaching language is considered as a dialogue between two cultures, also it tries to clarify the formation of semiosphere of  the new language within the semiosphere of the “their” language with regard to absorbing capacity of language codes, grounds for progressive growth and relative independence of the semiosphere in producing texts and communicative dialogue. Furthermore, using ‘cultural semiotics approach’ the representation of clothing, food, place and gender codes in interacting with cultural “self” and “other” in selected books as well as orientation, repetition, presence and absence of subjects and sufficiency were analyzed. Findings showed that representations in book series of Farsi Language were not consistent with interactive approach of cultural “self” and “other” and the dialogism of language and culture