بسامد تکرار زمان‌های دستوری در گفتار و نوشتار فارسی: در جستجوی اولویت‌های آموزشی دستور برای فارسی ‏آموزان

از جمله مهم‌ترین دغدغه­های مدرسان و پژوهشگران فعال در حوزه‌ی آموزش زبان فارسی به غیر فارسی‌زبانان، آموزش زمان‌های دستوری است. اولویت­بندی زمان‌های دستوری براساس «بسامد تکرار» می‌تواند تا حد زیادی به تسهیل یادگیریِ زبان‌آموزان کمک نماید. در این پژوهش، مقایسه‌ی میزان بسامد زمان‌های دستوری در دو گونه‌ی «فارسی نوشتاری» و «فارسی گفتاری» صورت پذیرفته است. بدین منظور، گروه آموزش زبان و ادبیات فارسی دانشگاه مجازی المصطفی(ص) تعدادی از روزنامه­ها و فیلم‌های موجود به زبان فارسی را از نظر بسامد زمان‌های دستوری، بررسی و ارزیابی نموده است. پس از استخراج و شمارش زمان‌های دستوری، نتایج به دست آمده از پیکره­های منتخب به سه دسته‌ی پربسامد، بسامد متوسط و کم‏بسامد تقسیم شدند. یافته­های تحقیق نشان داد که در پیکره‌ی گفتار به ترتیب، زمان‌های دستوریِ حال التزامی، حال اخباری، فعلِ است، گذشته‌ی ساده و فعل امر، و در پیکره‌ی نوشتار، زمان‌های دستوریِ گذشته‌ی ساده، حال التزامی، حال اخباری، فعلِ است و گذشته‌ی نقلی، پربسامدتر از سایر زمان‌ها هستند. نتایج این پژوهش می­تواند نگارندگان مواد آموزشی را در اولویت‌دهی به مواد درسی بر‌اساس کاربرد روزمره‌ی آنها یاری نماید.

Frequency of Grammatical Tenses in Written and Spoken Farsi: Seeking the Priorities in Teaching Farsi Grammar

Teaching the grammatical tenses is considered to be one of the most controversial challenges among teachers and researchers in teaching Persian language to non Persian speakers. Prioritizing the tenses in accordance with their frequency could greatly facilitate the process of language learning. In this research, a comparison has been made between the frequency of the tenses in spoken and written Farsi. To do so, the group of virtual Teaching Persian Language and Literature of  Al Mustafa University has examined a number of Farsi newspapers (written corpus) and movies (spoken corpus) to explore the frequency of tenses in them. After extracting and counting the tenses, the findings have been classified in three groups: high frequent, middle frequent and low frequent tenses. The results indicated that in spoken corpus, the frequency of tenses was in the following order: “Hal e Eltezami, Hal e Ekhbari, Ast verb, Gozashte ye Sade, and Amr” and in written corpus the most frequent tenses respectively are: “Gozashte ye Sade, Hal e Eltezami, Hal e Ekhbari, Ast verb, and Gozashte ye Naghli”. Our findings can help the syllabus designers in prioritizing the educational materials according to their daily usage and frequency.