تدوین فهرست واژگان پایه برای زبان فارسی: رویکردی تلفیقی

بخشی از سرمایه­ی زمانی فراگیران زبان فارسی به یادگیری واژگان فارسی اختصاص داده می­شود. برای ­این که این سرمایه­گذاری، بیشترین بازگشت سرمایه را در پی داشته باشد، لازم است محتوای آموزشی به گونه­ای طراحی شود که مبتنی بر واژگان پرکاربرد موجود در قالب فهرست واژگان پایه باشد. برای تدوین فهرست واژگان پایه‌ی فارسی، ضروری است مفهوم «واژه» مطابق با انگاره­ی ذهنی گویشوران عادی این زبان تعریف شود تا بتوان به کمک آن به بسامدشماری مصادیق یک واژه در پیکره پرداخت. از سوی ­دیگر، علاوه بر بسامد باید به «پوشش متنی» و «گستره‌ی­ واژگان پایه» در پیکره‌ی مبدا و پیکره­های دیگر نیز توجه نمود. در این پژوهش، برداشت معتدلانه‌ای از «خانوار واژگانی» برای تعیین مصادیق یک واژه پیشنهاد شده است و بر‌اساس آن، پوشش متنی و گستره‌ی­ واژگان فرهنگ بسامدی بی‌جن‌خان و محسنی (1391) در یک پیکره‌ی 34000 کلمه­ای مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج این پژوهش نشان داد که شکل اصلاح‌شده­ی فرهنگ بی‌جن‌خان و محسنی، 84 درصد از کلمات پیکره­ی ما را پوشش می­دهد و واژگانش از گستره‌ی­ مطلوبی برخوردارند. بنابراین، می­توان با اصلاح این فرهنگ به تدوین فهرست واژگان پایه­ی فارسی اقدام کرد. می­توان از این فهرست در امر هدف­گذاری برای آموزش زبان فارسی و سطح­بندی فراگیران و محتوا استفاده نمود. این ابزار می­تواند تهیه­ی آزمون­های دانش واژگانی و توانش فارسی را تسهیل نموده، در شناسایی واژگان علمی و تخصصی فارسی نیز به ما کمک کند.

Developing a General Service Wordlist for Persian Language: An Integrated Approach

Persian language learners invest a proportion of their time on acquiring Persian vocabulary. To afford a high investment return to these learners, the curriculum should include high frequency words drawn from a Persian general service wordlist. To develop a general service wordlist for Persian, we need to adopt a definition for the term word in accord with the mental lexicon of average Persian speaker. This definition will help us in identifying different tokens of a word type. We also need to consider the text coverage and the range of the basic vocabulary in the source corpus and other corpora. In this study, we adopted a modified version of the word family concept to identify different tokens of word types and utilized it in estimating the test coverage and the range of the words of Bijankhan and Mohseni's (1391) Persian word frequency list. The corpus included 34000 words. The results demonstrated that a modified version of Bijankhan and Mohseni’s (1391) word frequency list affords 84 percent coverage of our corpus and its words enjoy satisfactory range. It was concluded that by implementing some modifications to Bijankhan and Mohseni’s (1391) list, a Persian general service wordlist could be developed. This general service wordlist could be used in setting curricular goals and in defining learner mastery levels and language difficulty levels. This instrument could facilitate the development of Persian vocabulary tests and proficiency tests. It will also be of help in identifying Persian academic and technical vocabulary.