تحلیل محتوایی منابع آموزشی زبان فارسی بر پایه‏ی انگاره‏ی نیل اندرسون

کتاب های آموزش زبان، چهار کلان مهارتِ زبانیِ نوشتاری، خوانداری، شنیداری و گفتاری را در زبان‏آموزان معمولا پرورش می دهند. از این میان تسلط بر مهارت خواندن بدین جهت دارای اهمیت است که دانشجویان را در درک متون تخصصی یاری می کند. هدف پژوهش حاضر، بررسی کتاب های آموزش زبان فارسی در زمینه‏ی مهارت خواندن است. در این پژوهش، ابتدا اهمّ مطالعات و یافته های حوزه ی خواندن را از نظر می گذرانیم. سپس یکی از سازمان یافته ترین انگاره های آموزشی مخصوص این مهارت، یعنی انگاره ی نیل اندرسون، را شرح و بسط می دهیم. آن گاه گزیده ای از منابع آموزشی زبان فارسی را بر پایه ی انگاره ی اندرسون تحلیل می کنیم. از تحلیل منابع آموزشی زبان فارسی می توان نتیجه گرفت که این منابع توجه چندانی به یافته های نوین علم آموزش زبان، به‏ویژه انگاره ی اندرسون، نداشته-اند. اصلی که به‏طور چشمگیر در این کتاب ها پیاده شده، همانا اصل گسترش گنجینه ی واژه‏هاست که وجه اشتراک همه ی روش های سنتی مطرح شده در زبان آموزی است. در میان سایر اصل های انگاره‏ی اندرسون، اصل تایید راهبردها بیشتر مورد توجه بوده است. موارد کاربرد اصل آموزش درک نیز انگشت-شمار است. اصل فعال سازی دانش پیشین، علی رغم اهمیت فوق‏العاده ای که دارد، تقریباً در هیچ‏کدام از منابع اجرا نشده است. اصول افزایش سرعت خواندن و ارزیابی پیشرفت نیز در این منابع مغفول مانده-اند.