طراحی مدل اثربخشی غنی‌سازی اوقات فراغت دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان با تاکید بر فعالیتهای فرهنگی و دینی به روش مدل پارادایمی

هدف: توجه جدّی و برنامه‌ریزی دقیق و جامع از سوی مسئولان ملی و استانی برای غنی‌سازی اوقات فراغت دانشجومعلمان به علت حساسیت این قشر در تعلیم و تربیت آیندگان، لازم و ضروری است؛ لذا هدف این پژوهش، ارائۀ مدلی اثربخش در راستای غنی‌سازی اوقات فراغت با تاکید بر فعالیتهای فرهنگی و دینی به منظور تحقق راهبردهای منشور فرهنگی- دینی دانشگاه فرهنگیان بود. روش: پژوهش حاضر به لحاظ هدف، توسعه‌ای-کاربردی است. در پژوهش حاضر برای مرور مبانی نظری و پیشینۀ پژوهش، از مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی و برای گردآوری داده‌های میدانی از ابزار مصاحبۀ نیمه ساختاریافته بهره گرفته شد. جامعۀ آماری پژوهش متشکل از سه دسته کارکنان ستادی دانشگاه فرهنگیان، اساتید و اعضای هیئت علمی و دانشجومعلمان بود که از بین آنها 30 نفر با استفاده از روشهای نمونه‌گیری غیر احتمالی قضاوتی و گلوله‌برفی انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها، از روش آمار توصیفی برای تبیین اطلاعات جمعیت‌شناختی مصاحبه‌شوندگان و از روش نظریۀ داده‌بنیاد و مدل پارادایمی استراوس و کوربین برای کدگذاری باز، محوری و گزینشی و طراحی مدل استفاده شد. یافته‌ها: پس از تحلیل داده‌ها، مدل اثربخش غنی‌سازی اوقات فراغت دانشجومعلمان مبتنی بر 31 عامل علّی در پنج دسته(عوامل روان‌شناختی، فردی- شخصیتی، ارتباطی و تعاملی، جمعیت‌شناختی و نگرشی- اعتقادی)؛ 15 عامل زمینه‌ای در سه دسته(عوامل سازمانی و آموزشی، مدیریتی و زیرساختی)؛ 17 عامل مداخله‌گر در چهار دسته(فرهنگی و اجتماعی، فنّاورانه، نهادی- سیاسی و اقتصادی- مالی)؛ 30 راهبرد در شش دسته(اقدامات راهبردی مدیریتی و ساختاری، تعاملی، پشتیبان و تسهیلگر، توسعه‌گرا و زیرساختی، دانشی، فنّاورانه و آینده‌نگر و مشورتی و ترویجی) و 30 پیامد خُرد و کلان در دو دسته(پیامدهای شغلیِ فردی و اجتماعی) طراحی شد. نتیجه‌گیری: مدل نهایی ارائه‌شده می‌تواند مبنایی برای مدیران ارشد ملی و استانی دانشگاه فرهنگیان برای غنی‌سازی اوقات فراغت دانشجومعلمان در عصر حاضر باشد و مدیران بر اساس راهبردهای شش‌‎گانۀ تعریف‌شده در این پژوهش، می‌توانند اقداماتی متناسب برای غنی‌سازی اوقات فراغت دانشجومعلمان با تکیه بر فعالیتهای فرهنگی و دینی ارائه دهند.

designing an effective model for enriching the leisure time of students of farhangian university with emphasis on cultural and religious activities using paradigm model

aim : serious attention and detailed and comprehensive planning by the national and provincial officials to enrich the leisure time of student teachers is important and necessary due to the sensitivity of this class in the education of future generations. therefore, the aim of the research was to provide an effective model in order to enrich leisure time with an emphasis on cultural and religious activities in order to realize the strategies of cultural-religious charter of farhangian university. method: the current research in terms of developmental and practical purpose and in terms of data collection methods, from library and documentary studies to review the theoretical foundations and background of the research; and has used the field method and semi-structured interview tool. the statistical population of the research consists of 3 categories of farhangian university staff; professors and faculty members; and students, 30 of whom were selected using non-probability judgment and snowball sampling methods. to analyze the data, the descriptive statistics method was used to explain the demographic information of the interviewees, and the grounded theory method and the strauss and corbin paradigm model were used for open, central and selective coding and model design. results : after data analysis, the effective model of enriching student teachers’ free time based on 31 causal factors in 5 categories (psychological, individual-personality, communicative and interactive, demographic and attitudinal-belief factors); 15 secondary factors in 3 categories (organizational and educational, managerial and infrastructural factors); 17 intervening factors in 4 categories (cultural and social, technological, institutional-political and economic-financial); 30 strategies in 6 categories (strategic, managerial and structural, interactive, supporting and facilitating, developmental and infrastructural, knowledge, technological and forward-looking and advisory and promotional); and 30 consequences were designed in 2 categories (micro and macro consequences). conclusion: the final model presented can be a basis for national and provincial senior managers of farhangian university to enrich the free time of students in the present era, and based on the 6 strategies defined in this research, managers can take appropriate measures to enrich free time based on cultural and religious activities.