رویکرد اسلامی به الگوی انگیزش دانشگاهیان(مبتنی بر روایات کتاب میزان‌الحکمه)

هدف: محیط‌های خاص سبک مدیریت و سائقه‌های انگیزشی متفاوتی دارند. انگیزش کارکنان دانشی در محیط‌های آموزشی، فرای تمامی نظریات موجود در زمینۀ انگیزش در رفتار سازمانی، می‌تواند دارای ابعاد و مولفه‌های خاص خود باشد. شرح این نوع انگیزه‌‌ها در توصیفات علم، علم‌آموزی، عالم و جویای علم در بیان روایات فراوان است؛ ضمن اینکه انسان‌شناسی اسلامی، انسان را موجودی نه تنها مادی، بلکه دارای ابعاد معنوی می‌داند. توجه به این مولفه‌ها در محیط‌های علمی و آموزشی، موجب زمینه‌سازی مدیریت اسلامی از یک سو و رخداد پیامدهای صحیح علم‌آموزی در جامعه اسلامی از سوی دیگر خواهد شد. روش: در پژوهش پیش رو، با تکیه بر روش‌شناسی کیفی تحلیل مضمون با منبع قرار دادن روایات باب علم و رزق کتاب میزان‌الحکمه به احصای ابعاد و زمینه‌های انگیزش کارکنان دانشی و اساتید به دسته‌بندی آنها پرداخته شد. یافته‌ها: یافته‌ها نشان می‌دهد می‌توان پنج الگو را در انگیزش محیط‌های علمی و پژوهشی به کار بست. نتیجه‌گیری: راهبردهای تجلیل، ترغیب، تکلیف، تبشیر و تنذیر و تحکیم، به عنوان راهکارهای موثر در انگیزش سه ساحت فردی، اجتماعی و ذی‌نفعان محیط علمی کشف و تبیین شده‌اند.

An Islamic Approach to Academic Motivation Patterns (Based on Traditions of the Book of Mizan AlHekmah)

Objectives: Specific environments have different management styles and incentives. The motivation of knowledge workers in educational institution, beyond all general theories of motivation in organizational behavior, can have its own dimensions and components. The description of such motivations in descriptions of knowledge, teaching, scientist and students is abundant in the Islamic traditions. In addition, at Islamic anthropology, human beings are not only material but also spiritual. Paying attention to these components in scientific and educational environments will give rise to Islamic management dialogue on the one hand, and on the other hand have excellent consequences in scientific workplace in Islamic society. Method:  In the present study, relying on qualitative methodology of content analysis with a focus on the source of narratives about knowledge and livelihood, dimensions and motivational fields of knowledge workers and professors are analysed. Results: The findings show that five patterns can be applied to motivate scientific and research environments. Conclusion:  strategies of celebration, encouragement, God worship, Pleasurewarning and consolidation as effective strategies to motivate three areas: individual, social and stakeholder of the scientific workplace has been discovered and explained.