عناصر مادّی آفرینش جهان از منظر قرآن و کیهان‌شناسی

عنصر یا عناصر اولیه آفرینش جهان هستی، از دیرباز مورد مطالعه دانشمندان بوده است. برخی از فلاسفه، عنصر اولیه آفرینش را غیر مادی ‌دانسته و از آن به «نور» و یا «عقل» تعبیر می‌کنند. گروهی نیز آب، هوا، آتش و یا عناصر چهارگانه را ماده آغازین و اصیل آفرینش جهان مادی می‌دانند. قرآن کریم نیز برای نشان دادن حکمت، علم و قدرت خداوند به انسان‌ها، به عناصر اولیه و روند خلقت اشاراتی کرده است و از وجود «ما »، «دخان» و رخداد «رتق» و «فتق» در آغاز آفرینش سخن می‌گوید. کیهان‌شناسان و فیزیکدانان نیز با بهره‌گیری از ابزارها و شیوه‌های تجربی فرضیه‌های گوناگونی در این زمینه ارایه داده‌اند. گوی آتشین اولیه، با چگالی و حرارت بسیار بالا در فرضیه انفجار بزرگ، نقطه مرکزی شمرده شده است. برخی دیگر، ذرّات بنیادی دیگری را توضیحی برای نقطه آغازین و بخشی از روند آفرینش، پیشنهاد داده‌اند. این یافته‌ها در برخی موارد با آموزه‌های قرآن هماهنگی دارد و می‌توان آن را از شگفتی‌های علمی قرآن به شمار آورد.