تفسیر آیه 88 سوره نمل با نگاه به نظریه حرکت جوهری

آیه 88 سوره نمل سخن از حرکت کوه‌ها و تشبه آن به حرکت ابرها را به میان آورده است. مفسرین در تفسیر این آیه شریفه وجوه مختلفی را بیان کرده اند. صدرالمتالهین مراد از حرکت را در این آیه، حرکت جوهری قلمداد کرده است. هدف از این پژوهش بررسی تفاسیر مختلف این آیه و تاثیر نظریه حرکت جوهری در تفسیر آن است. محقق در این پژوهش با روش تحلیل – انتقادی به بررسی تفاسیر مختلف از این آیه پرداخته است و چگونگی تطبیق حرکت جوهری بر آیه شریفه را مورد بررسی قرار داده است. نتیجه ای که در نهایت حاصل شد این است که از میان سه تفسیر رایج در خصوص این آیه، تفسیر به حرکت کوه‌ها در روز قیامت و متلاشی شدن آن‌ها  قابل نقد است؛ اما تفسیر به حرکت مکانی کوه‌ها به تبع حرکت انتقالی زمین و همچنین حرکت جوهری کوه‌ها و اجسام انسانها، بلکه همه موجودات مادی قابل قبول و صحیح است. 

interpretation of verse 88 of surah al-namlby looking at the theory of substantial motion

the verse 88 of surah al-naml of quran alludes to the movement of mountains, comparing it to the movement of clouds. commentators have presented various interpretations of this verse. sadr al-muta’alhin has interpreted the movement mentioned in this verse as substantial motion. the aim of this research is to examine different interpretations of this verse and the impact of the doctrine of substantial motion on its interpretation. in this research, the researchers have analyzed and critically examined various interpretations of this verse and have investigated  the quality of substantial motion can be applied to the verse. the ultimate conclusion is that among the three common interpretations of this verse, the interpretation of the movement of mountains on the day of resurrection and their disintegration is subject to criticism; however, the interpretation of the spatial movement of mountains due to the translational movement of the earth and the substantial motion of mountains and the bodies of human beings, indeed all material beings, is acceptable and correct