رهیافت های عقل برهانی ذیل تفسیر آیه «شهدالله» با تاکید بر رویکرد تفسیری جوادی آملی

یکی از مسائل مهم حوزه علوم قرآنی، تبیین و تفسیر نوع شهادت خداوند و آثار آن در آیه 18 آل‌عمران است که در این نوشتار، رهیافت‌های عقل برهانی با توجه به آثار تفسیری و قرآنی آیت‌الله جوادی‌آملی مورد بازخوانی قرار گرفت. آیت‌الله جوادی‌آملی ذیل آیه: «شَهِدَ اللَّهُ اَنَّهُ لَا اِلَهَ اِلَّا هُوَ» متفاوت از نظر علامه طباطبایی که قائل به شهادت قولی و خبری در آیه بوده، ایشان ضمن پذیرش شهادت قولی و فعلی و احتمال انشاء در شهادت، بر شهادت عینی و ذاتی خدا تاکید داشته است. آیت‌الله جوادی‌آملی براساس نظریه بسیط‌الحقیقه بودن واجب، معتقد است چون واجب حق تعالی بسیط محض است، شریک ندارد و از آن‌جهت که مشهود محض و از پیش معلوم و معروف است، خود برای شناخت خویش کافی است تا یکتایی او نیز اثبات گردد. ایشان تصریح می‌کند اگر شهادت در آیه قولی یا فعلی باشد، توحید در نظام کیهانی از طریق آیات آفاق قابل استدلال است و اگر مراد از آیه، شهادت عینی یا ذاتی باشد، استدلال بر وحدت خدا از راه ذات اوست، چه عواملی در کار باشد یا نباشد، او واحد است و چون خداوند شاهدی عادل است، عدالتش بر یگانگی‌اش نیز دلالت می‌نماید؛ چنان‌که در برهان صدیقین و آیه 53 فُصّلت نیز چنین دریافت می‌شود.

interpretation of verse 88 of surah al-namlby looking at the theory of substantial motion

one of the important issues in the field of qur’anic sciences is the explanation and interpretation of the testimony of god and its effects in verse 18 of al-imran that in this article, argumentative approaches were re-examined with regard to the interpretical and quranic works of ayatollah javadi amoli . regarding the interpretation of the said verse, ayatollah javadi amoli, contrary to the opinion of allameh tabatabayi, who believed in verbal and practical testimony in the verse, while accepting verbal and practical testimony and the possibility of composition in the testimony, emphasizes the objective and intrinsic testimony of god., who believed in oral testimony and information in the verse, while accepting oral and actual testimony and the possibility of composition in testimony, he emphasized on the objective and essential testimony of god. ayatollah javadi amoli based on the simple truth obligatory theory, believes that because the obligatory of the most high is simple and pure, it has no partner and since it is purely evident, known and known in advance, it is sufficient to know oneself in order to prove its uniqueness. he declares that if the testimony is verbal or real in the verse, monotheism in the cosmic system can be argued through the verses of afaq and if the meaning of the verse is objective or essential testimony, then the argument for god’s unity is based on her essence, whether there are factors involved or not, she is one and because god is a just witness, her justice also indicates her unity; as in the proof  of seddiqin; means very honest people; and verse 53 of fosalat, it is also received in this way.