تحلیل تفسیری آیات معاد جسمانی عنصری و میزان دلالت آنها

قرآن کریم به عنوان مهم‌ترین منبع دین اسلام، برای معاد و حیات پس از مرگ، اهمیت ویژه‌ای قائل شده است و بر وقوع مَعاد و کیفیت آن تاکید فرموده است. اکثر اندیشمندان مسلمان معتقدند معاد از منظر قرآن کریم هم روحانی است و هم جسمانی، اما در کیفیت معاد جسمانی با یکدیگر اختلاف‌نظر دارند؛ برخی معاد جسمانی را با جسم عنصری و برخی دیگر آن را با جسم مثالی تصور کرده‌اند. این نوشتار بر آن است تا معاد جسمانی با جسم عنصری را از منظر قرآن کریم بررسی کرده و به اثبات رساند، ازاین‌رو، پس از معناشناسیِ واژه‌های مَعاد، جسمانی و عنصری، با تحلیل و بررسی پنج دسته از آیات قرآن، این مدعا را با روش تفسیری به اثبات می‌رساند. این پنج دسته عبارتند از: آیات ناظر به خروج انسان‌ها از قبر یا زمین؛ آیات ناظر به بعث و برانگیخته شدن انسان‌ها از قبر؛ آیات ناظر به مردود دانستنِ ادعای مُنکرانِ بازگشت جسم عنصری؛ آیات ناظر به تشبیه معاد به زنده شدن مردگان در دنیا و آیات ناظر به تشبیه معاد به زنده شدن زمین پس از مرگ.

exegetic analysis of the verses of elemental bodily resurrection and the how of their reasonability

the holy quran, as the most important source of islam, has attached special importance to resurrection and life after death, and has emphasized the occurrence of resurrection and its quality. most muslim thinkers believe that resurrection is both spiritual and physical from the perspective of the holy quran, but they disagree with each other about the quality of physical resurrection. some have imagined the physical resurrection with an elemental body and others with an imaginary body. this article aims to investigate and prove the physical resurrection with an elemental body from the perspective of the holy quran, therefore, after the semantics of the words resurrection, physical and elemental, by analyzing and examining five categories of verses of the qur’an, this claim is proved with the exegetic method. these five categories are: the verses referring to humans` raising up from the grave or earth. the verses related to resurrection and raising humans from the grave; the verses referring to rejecting the claim of the deniers of the return of the elemental body; the verses referring to the analogy of resurrection to the resurrection of the dead in the world and the verses referring to the analogy of resurrection to the resurrection of the earth after death.