بازخوانی و بررسی تطبیقی آیات جاهلیت از منظر علامه طباطبایی و سید قطب

جاهلیت اصطلاحی قرآنی است و بیانگر ویژگی های رفتاری، اخلاقی و اعتقادی مردم حجاز در دوره تاریخی پیش از اسلام می‌باشد. سید قطب پس از تقسیم جاهلیت به قدیم و مدرن و تفکیک جوامع به جاهلی و اسلامی، در تبیین اصطلاح جاهلیت، جهل و کفر را مقابل یکدیگر قرار می‌دهد و در نتیجه جامعه جاهلی را جامعه‌ای کافر می‌داند. اما از نظر علامه طباطبایی کفر و ایمان دارای درجات و مراتب‌اند و هر جهلی کفر نیست از نظر ایشان طبق آیات قرآن کریم کفر و بت‌پرستی یکی از آثار و نتایج جهل است نه عین آن. بر این اساس کافر دانستن جامعه جاهلی و باورمندی به تکفیر آنان مورد قبول علامه طباطبایی نیست. نظریه مختار این پژوهش که با روش توصیفی تحلیلی انجام گرفته است موید نظریه علامه طباطبایی است. از نظر مقاله پیش‌رو خطای سید قطب در خلط معنایی بین قانون و حاکمیت در آیه «ا فحکم الجاهلیه یبغون» است.