تفسیر تطبیقی آیه 73 سوره انبیا از منظر زمخشری و آیت‌الله جوادی آملی

از آموزه‌های مهم اعتقادی ادیان آسمانی، مسئله وحی است که قرآن کریم به آن توجه ویژه دارد. از جمله آیات مربوطه، آیه 73 سوره انبیاست که به وحی «فعل الخیرات» می‌پردازد. مفسران فریقین درباره تفسیر «اوحینا» در آیه مذکور دیدگاه‌های مختلفی مطرح نموده‌اند. بیشتر آنها، وحی را تشریعی و گروهی آن را تسدیدی می‌دانند. دست‌یافتن به تفسیر دقیقی از وحی در این آیه، زمینه‌ساز شناخت بهتر از جایگاه ائمه و نقش آنها در هدایت الهی است؛ بنابراین پژوهش پیش‌روی با روش توصیفی تحلیلی تلاش دارد ضمن بیان دیدگاه زمخشری در تفسیر وحی، دیدگاه آیت‌الله جوادی آملی را تحلیل نماید. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است که باورمندان به تشریعی بودن وحی در آیه مورد بحث، باتوجه ‌به ماهیت چنین وحی‌ای، تحقق‌نیافتن موحی را اثبات می‌کنند. در مقابل صاحب تفسیر تسنیم همانند علامه طباطبایی که وحی در اینجا را تسدیدی می‌داند، با تاکید بر ظاهر الفاظ و سیاق آیات، در تبیین تحقق موحی کوشیده‌اند. ادله گروه اول مستلزم تقدیر گرفتن در آیه و مبتنی بر قیاس مع‌الفارق و ناسازگاری با ظاهر الفاظ و سیاق آیات است، درحالی‌که تسدیدی بودن وحی در آیه با ظاهر الفاظ و سیاق آیات می‌سازد و روایات تفسیری نیز آن را تایید می‌کند.